Klix.ba
Во документ кој се однесува на истражување на нафта и гас на подрачјето на Федерацијата БиХ од Федералниот завод за геологија наведено е дека е извршена прелиминарна анализа на матичните карпи, направени се примери на составот на карпите и е дадена структурна интерпретација на Динаридите.
Според добиените резултати, наведено е во документот, од нафтено-геолошки аспект најперспективните структури од подрачјето на Федерацијата БиХ се на просторот Столац, Мостар, Дрежнице, Томиславград, Ливно и Гламоч.
Потенцирано е дека на краевите на Попово поле и по околните планини има познати бројни наоѓалишта на битуминозни карпи од кои детално е истражено само наоѓалиштето Мишљен во општина Љубиње.
– Врз основа на анализите, битуменот е од нафтениот ред и со епигенетско потекло кој содржи 9,79 отсто битуминозни материи. Битуменот се одликува релативно со висока содржина на смола и помала концентрација на асфалтени, па се сврстува во асфалти – се вели во документот.
Инаку екипата на АА, неодамна престојуваше во селото Мишљен како еден од локалитетите кои се во Акциониот план за истражување на нафта и гас на подрачјето на Федерацијата БиХ, кој го подготви Федералниот завод за геологија, го наведе како потенцијално наоѓалиште на нафта.
До херцеговското село Мишљен оддалечено 12 километри од центарот на Љубиње се доаѓа по тесен пат, кој една третина е дури и макадам и може да се помине само со теренско возило или трактор. За да се стигне до таму, локалитетот на рудникот во кој од камењата тече битумен, од селото Мишљен треба да се поминат околу два километри или 40 минути пешки во еден правец преку камените карпи.
Кај самиот рудник, каде инаку пред повеќе децении со коњи се превезуваше рудата кон Љубиње, глетката е несекојдневна. На пукнатините на карпите има наслаги на битумен. Црните млазеви на течноста исклучително се квалитетни и имаат силен мирис на катран.
Битуменизирани карпи
Освен селото Мишљен, на подрачјето на општина Љубиње битуминозни појави се наоѓаат и кај селото Струјиќи.
– Во 80-тите години Нафтагас во соработка со некои американски партнери го истражуваше поширокиот простор на Херцеговина: една од тие линии одела преку Љубиње кон морето и Берковиќи, втора линија одела кон Мостар и Невесиње, а трета се спуштала преку Ливно и Дувно (Томиславград). Тоа било сериозно истражување и тоа истражување завршило кога требало да се почне со бушење. Податоци тие луѓе не дале, не се достапни, бидејќи тоа се професионални истражувања. Потоа слушав дека и Саудиска Арабија учествувала во истражувањето бидејќи се работи за пазарен материјал. Евидентно е од сите страни од кои се дошло, дека постои нафта на подрачјето на Херцеговина – истакна началникот на општина Љубиње.
Будинчиќ наведе дека дознал дека она што нив ги иницирало на истражување е сличниот простор и конфигурацијата како во Ирак.
– Кога тоа се гледало од вселената тоа така изгледало, па од тие причини вршеле истражување. Тие утврдиле дека постои нафта, меѓутоа дека се наоѓа на поголеми длабочини, од некои 6 до 8 илјади метри и дека тоа зависи од цената на нафтата кога ќе се врши експлоатацијата. Логично е дека има нафта. Кога тоа ќе биде и кој тоа ќе го работи останува да се види, бидејќи тоа сепак се големи зафати. Тоа е приказната и на БиХ и на Хрватска и ќе видиме што ќе биде од тоа – истакна Будинчиќ.
Началникот на општина Љубиње потенцира дека на Мишљена и на уште некои локации на тие простори постојат битуменизирани карпи.
– Не значи тоа, јас имав доволно години кога тоа го истражуваа па зборев и со тие луѓе кои тоа го работат, дека тоа плива на нафта и дека таа сака да избие на површина. Само треба да почнете со бушење и полни сте со нафта. Тоа се битуменизирани карпи кои во себе имаат битумен. Нормално оваа приказна може да се искористи, бидејќи нафта се прави од битумен. Мене тоа ми е слично со шкрилците од кои сега Американците прават наука и технологија за искористување – потенцира Будинчиќ.
Се додека цената на нафтата е ниска, ваква каква што е, смета тој, нема шанси да дојде до тоа.
Претходно луѓето битуменот го користеле за изолација, како изолационен материјал – вели Будинчиќ.
– И сега битуменот нормално се користи како изолација. Но преработениот одеше бидејќи немаа подобар. Верувам дека во иднина ќе оди, тоа е пречник од 100 километри на тој вид на карпи и веројатно кога технолошки и технички ќе дојде на тоа ниво нафтата, тоа е еден од можните ресурси на овие простори – вели началникот на општина Љубиње.
Нафтените истражувања и зачувувањето на природните убавини
Евентуалните нафтени истражувања и зачувувањето на природните убавини со кои обилува подрачјето на Љубиње и тој дел на Херцеговина мора да бидат усогласени – потенцира началникот Будинчиќ.
– Ќе бараме начини. Така направија и други држави како во Блискиот исток, Арабија. Постојат можни варијанти. Сето тоа е скапо ние да го правиме. Но, за Херцеговина има голем интерес, имаме природни богатства, а не сме направиле големи истражувања во поранешна Југославија. Овој простор сепак, не е доволно истражен. Всушност, најмалку е истражен од сите простори. Значи и тоа претстои во босанскохерцеговските рамки, да видиме што е тука најдобро за експлоатација и што ќе ни донесе најголема корист. Нема да експлоатираме се. Можеби туризмот ни е најдобра варијанта. Можеби и не треба да експлоатираме нафта. Тоа ќе го покажат елаборатите и други документи – заклучува Будинчиќ.
Она што сега е видливо, наведе началникот на општина Љубиње е дека сепак на овие простори луѓе живеат одамна и дека за тоа сите се интересираат.
– И тука се појавуваат и поминуваат луѓе од истокот кои се збогатиле, од Кина, Јапонија и други земји. Гледам дека сме им многу интересни со се што имаме да понудиме. За нас не е вредно, а на нив им е интересно и сакаат да видат. Тоа се големи земји со многу народ, можеби и тука имаме некоја голема шанса без оглед што можеби е бавно и тешко. Можеби сепак за нас во Херцеговина најдобра шанса ни е туризмот – оцени градоначалникот на општина Љубиње.
До крајот на 2015 година треба да се потпише договор за концесија за истражување и експлоатација на нафта и гас на подрачјето на бх. ентитети во Федерацијата Босна и Херцеговина, а во почетокот на 2016 година ќе следат и првите истражувања на теренот.