Во состојба кога осиромашувањето, постојаната неизвесност и стравот од губење на работа влијаат на зачестена појава на ментални болести, експертите како најдобар лек препорачуваат активен однос кон работата, а пред се кон животот.
Психијатрите не се чудат што се зголемува бројот на обиди за самоубиство, но и на убиства. Луѓето се закануваат дека ќе се полијат со бензин, ги сечат прстите, насилно влегуваат во партиските простории и бараат некој да ги слушне, за да го свртат вниманието на својот проблем.
– Осиромашувањето и губењето на работата имаа неповолен одраз на вкупното ментално функционирање на луѓето, а ние во психијатријата тоа го нарекуваме пореметување во прилагодувањето. Тоа најчесто клинички е проследено со депресивност – рече за Танјуг директорот на Клиниката за психијатриски болести Лаза Лазаревиќ, проф. др. Милутин Ненадовиќ.
Тој вели дека пореметувањето во прилагодувањето е се почесто во психопатологијата и објаснува дека пореметувањето на соодветното ментално функционирање е работа на пристапот на општеството или на поединецот.
– Ние сме соочени со осиромашување на општествата во цела Европа, а посебно во нашата земја. Но, ако гледаме некои други региони како што е Бангладеш, ние сме богати. Значи, пореметувањето на соодветното ментално функционирање е работа на пристап – објаснува Ненадовиќ.
Србија нема прецизни податоци колку луѓе страдаат од душевни болести, но се претпоставува дека тоа е армија од 300.000 до 400.000 луѓе, а освен генетиката, која игра значајна улога во појавата на душевни болести, немаштијата и се потешката економска состојба придонесуваат бројот на заболените од година во година постојано да се зголемува.
Професор Ненадовиќ предупредува и дека политичарите мора да бидат повнимателни во своите изјави, бидејќи луѓето се под притисок, како и на негативните пораки до граѓаните, како тие дека државата е во безизлезна состојба, лошо влијаат на нивното ментално здравје.
Тој забележува и дека секоја несреќа не е само несреќа и како пример наведува дека поплавите кои неодамна ја погодија Србија и загрозија животи на друга страна го намалија притисокот кај голем број на луѓе кои се во грч поради губење на работа или поради сиромаштијата.
– Кај многу луѓе е намален притисокот на сопственото доживување на немаштијата, бидејќи во состојба се да видат дека има луѓе кои се во полоша состојба, на кои помагаа и сиромашните граѓани – вели Ненадовиќ.
Клиничкиот психолог Мирјана Вуксановиќ наведе два вида на агресија кои се последица на депресија предизвикана од егзистенцијалната несигурност, а тоа се агресија кон другите и кон себе.
Негативните импулси кои поединецот поради безизлезна состојба ги насочува кон себе, доведува и до психоматски заболувања, така кај нас постојано расте бројот на заболените од штитна жлезда, кардиоваскуларни пореметувања и астма, објаснува Вуксановиќ.
Нашата соговорничка вели дека решение на проблемот е во активен однос кој подразбира подготвеност на поединецот да ја смени професијата, да се преквалификува, а не да чека состојбата да се реши сама од себе.
– Често може да се слушне дека младите не сакаат да работат за плата од 25.000 динари. Тоа е погрешен пристап. Мора да се почне со работа, па и од помала плата, а со тек на време ќе се отворат патиштата – потенцира Вуксановиќ.
Таа вели дека нашиот народ е склон кон пасивен однос, бидејќи во претходниот период постоеше претерана социјална сигурност, која не направи пасивни.
– Луѓето поминуваа по 40 години на едно работно место. Тоа повеќе го нема. Мора да се свртиме кон активен однос кон работата и кон животот – заклучи нашата соговорничка.
Танјуг – Белград