Злосторничко здружение кое функционирало повеќе од 8 години, од 2009 година, кога биле отворани и затворани фирми, перени милиони и милиони евра, менувани сопственици, купуван огромен имот, отворани фирми на оф-шор дестинации за еднократна употреба, префрлувани пари преку кипарски банки, а потоа истите „испрани“ пари влегуваат како основачки влогови за да формираат македонски фирми.
Вака накратко може да се опише случајот „Империја“ на Специјалното јавно обвинителство (СЈО), каде што меѓудругите се осомничени едни од највлијателните луѓе во земјава, бизнисменот Камчев и поранешниот директор на УБК Сашо Мијалков.
Три месеци по почнувањето на истрагата, обвинителството излезе со детали за еден од најобемните предмети за кој засега е утврдено дека се испрани речиси 11 милиони евра.
Истрагата е проширена за „Графички центар“ и за „Медиа Принт Македонија“ (МПМ), извршени се претреси во фирмите, осомничените се испрашани и собрани се докази. Соработката меѓу Македонија и Кипар е воспоставена, па сега конечно на виделина излегуваат и имињата на оние кои се криеле зад оф-шор фирмите преку кои се переле пари.
Од крајот на јуни до крајот на октомври 2018 година дел од осомничените од „Империја“ биле под посебни истражни мерки.
„Мијалков не беше под посебни истражни мерки, Камчев многу внимателно зборуваше по телефон, но не и останатите осомничени“, велат од СЈО.
Без разлика како ќе се одвива понатаму истрагата за „Империја“ со оглед на тоа што статусот и истрагите на СЈО сè уште се неизвесни, оттаму велат дека собрани се речиси 90 отсто од доказите за случајот да може да продолжи понатаму.
„Злосторничкото здружение“ се распаѓа кон крајот на 2017 и 2018 година, кога осомничените почнуваат да земаат кредити за да се раздолжат, но тоа не значи дека тука завршуваат и нивните поединечни активности.
Под лупа на СЈО е и фирмата поврзана со семејството Мијалкови, „Бест Веј Инвестмент“, формирана веднаш по обеледонувањето на таканаречените „бомби“ во 2015 година, чиј сопственик е синот на Сашо Мијалков, Јордан. СЈО истражува како се ширел бизнисот и како оваа фирма успева да заработи огромни суми пари и да се стекне со голем имот за само три години работа. Бест Веј Инвестмент ако во 2016 година имала приходи од 816 илјади евра, во 2017 година веќе приходите растат на 9,6 милиони евра, што само покажува дека независно кој е на власт, бизнисите на Мијалков работат со полна пареа.
Краен сопственик на мистериозната „Ексико“ бил Камчев
Центарот на истрагата за „Империја“ е познатата оф – шор фирма „Ексико“ и бизнисменот Орце Камчев.
Истрагата утврдила дека зад првата фирма – мајка на Ексико, Делта Инвестмент од Белизе, всушност се крие таткото на Орце Камчев, Илија Камчев. Од оваа фирма, која поседуваше акции во големи акционерски друштва, а се јавуваше и како еден од сопствениците на атрактивните плацеви на Водно, досега сите креваа раце и демантираа дека стојат зад неа.
Истрагата на СЈО утврдила дека по Илија Камчев, кратко време како краен сопственик фигурирал и поранешниот директор на македонски „Телеком“ Жарко Луковски, а кога сопствеништвото на фирмата се сели во Америка, односно сопственик станува извесна Калвус ЛЛЦ (Calvus LLC) од САД, крајниот сопственик е всушност Орце Камчев.
Од оваа американска фирма кон „Ексико“ се влеваат 1,6 милиони евра како прилив, а дел од овие пари завршуваат на личната сметка на Камчев, додека со дел е купуван имот и земјиште во Гевгелија на кое понатаму е предвидено да се градат казина.
Подоцна, а и до ден денеска, сопственик на „Ексико“ е фирмата со швајцарски капитал Т&МЈ Инвестмент од Лугано, Швајцарија, фирма зад која оперативните сознанија покажале дека краен сопственик е член на семејството Мијалкови. Од швајцарската фирма кон македонската „Ексико“ немало никаков прилив или одлив на пари.
„Ексико“ не е единствената фирма преку кое функционирало ова т.н „злосторничко здружение“. Колку за пример, во истатата 2009 година, офшор компанијата Хоспитал менаџмент груп ЛЛЦ од Кипар ја основа клиничката болница „Систина“. Понатаму, оваа компанија го продава имотот на друга офшор компанија од Панама. „Орка Холдинг“ го купува уделот од панамската, па повторно ѝ го продава на „Систина“, со што фактички Камчев внесува удел од Хоспитал менаџмент од Кипар во Македонија.
Сомнежи за перење пари преку кипарски банки
Значаен дел од истрагата на СЈО за „Империја“ има и фирмата „Финзи“- истата фирма за која во таканаречените „бомби“ можеше да се слушне дека одела набавката за опрема за следење интернет комуникации за МВР. Министерството, додека на чело на УБК беше Мијалков, наместо директно да ја набави изреалската опрема за прислушување, тоа го правела преку „Финзи“. Во текот на истрагата за случајот, самоубиство изврши директорот на „Финзи“ Коста Крпач, во април 2016 година.
Сега, истрагата за „Империја“ повторно допира до „Финзи“, фирма основана од „Финзи ЛЛЦ“ во САД. Краен сопственик на оваа компанија, според СЈО, повторно е Орце Камчев.
Во неколку наврати од „Финзи ЛЛЦ“, преку кипарска банка, кон македонската „Финзи“ биле исплатувани 650.000 евра. Во тоа време, односно во 2009 година, директор на „Финзи“ во Македонија е Владислав Стајковиќ, брат на Небојша Стајковиќ, поранешен помошник министер за информатичка технологија во МВР.
Овие пари понатаму влегуваат како основачки влог во „Систина Кардиологија“, фирма која подоцна е преименувана во „Си-Фи-Кар“ (Систина, Финзи, Кара). Во 2012 година, според СЈО, кога парите веќе се испрани, американската мајка-фирма се затвора и се отвора нова фирма, во која Крпач влегува како директор, а на истата сметка легнуваат парите од израелската донација за опрема за прислушување.
„Не купуваат компании за да ги работат, туку за да извлечат што можат“
Многу компании, офшори, стотици папки со документи и изјави од сведоци содржи еден од најобемните предмети на СЈО за „Империја“. Од она што беше претставено пред новинарските екипи, неизбежен е заклучокот дека од досегашната истрага и собраните докази, станува збор за класични примери за сомнежи за перење пари пред кои надлежните институции со години молчеле или се откажувале од гонење поради немање докази.
Еден дел од истрагата е отстапен и на купувањето на „Бетон Штип“ од страна на „ТИМ“ ДОО, „Орка Холдинг“, „Езимит“ ДООЕЛ и „Ексико“.
„Кога тие купуваат компанија, не ја купуваат за да ја работат туку за да извлечат што можат од имотот на компанијата“, велат од СЈО.
Па така и овојпат, сознанијата говорат дека од „Бетон – Штип“ се извлечени 4 милиони евра, односно газдите ги тераат акционерите со парите да купуваат имот, а понатаму, како што се извлекуваат парите, така се инвестираат во други зделки, за што патем говорат и последните информации дека околу 250 работници веќе ги напуштаат работните места од „Бетон – Штип“и истовремено преку суд да ги бараат неисплатените плати за последните четири месеци.
Дел од истрагата го опфаќа и „Фершпед“, односно од моментот кога Кираца Трајковска, која беше еден од мнозинските акционери во Фершпед поради долг во Еуростандард банка, преку посредник побарала кредит од Стопанска банка АД Битола. Камчев, кој е дел од Управниот одбор на банката, наместо кредит, според СЈО, на Трајковска ѝ понудил преку физички лица да и бидат префрлени парите по што биле ослободени нејзините акции од Фершпед.
За да ги продаде акциите на странски инвеститори таа го ангажирала брокерот Јованче Тасковски. Но за нејзината намера дознал Штерјо Наков кој побарал помош од Мијалков со цел тој да ги купи акциите. Мијалков се договора со Камчев да ја изиграат, па без нејзино знаење, според СЈО, Ненад Јосифовиќ ги продава акциите на физички и правни лица поврзани со Наков за 4 милиони евра повисока цена од реалната. Парите од зделката завршуваат во фирма чии сопственици се „Ексико“, „Орка Холдинг“ и „Тимох“.
Во делот од истрагата за „Империја“ влегуваат и стари случаи, кои претходно во обвинителствата завршувале со откажување од гонење поради немање доволно докази. Таков пример е истрагата за „пропаѓањето“ на Орка-спорт, Орка-текстил и други фирми во сопственост на сега покојниот Илија Камчев. Данокот се избегнувал да се плаќа преку лажни стечаи, обезвреднување на имотот и формирање на офшор компании, а потоа парите „чисти“ биле внесувани во земјава, односно целиот имот бил пренесуван на новоформирани компании.
На овој начин, впрочем и се градела целата империја – преку лојални соработници, изигрување на законитe и формирање компании за еднократна употреба.
Како ќе заврши истрагата и дали случајот ќе добие епилог останува неизвесно. Засега, Орце Камчев и Сашо Мијалков се во домашен притвор, додека конечниот збор не го каже Врховниот суд.
Освен Камчев и Мијалков, осомничени во случајот „Империја“ се и Ратка Куноска Камчева – мајка на Камчев и неизвршен член на Одбор на директори на „Орка ходинг“, Кристина Камчева Стојческа – сестра на Камчев и неизвршен член на Одбор на директори на „Жито Полог Тетово“, Лилјана Гајдоска – правник во фирмите на Камчев, неизвршен член на Одбор на директори на ЗК „Пелагонија“, Владислав Стајковиќ – сопственик на НВСП, доскорешен директор на „Мобико“ и поранешен директор на „Финзи“, Ванче Мијалчев – извршен директор на „Бетон Штип“, Јованче Тасковски – брокер и Дејан Јанев од О.Т.Е „Инвест“.