Вулкани од песок, судири на куќи, исчезнување на патиштата … Земјотресите се една од најпознатите погубни сили на планетата. Човекот против оваа природна непогода не може да стори ништо.
Најмалку 46 луѓе го загубија животот по земјотрес со јачина од 6,4 степени што ја погоди Албанија на 27 ноември. Американскиот геолошки институт објави дека Албанија е близу до линијата на тектонска плоча што минува под Италија, со што регионот е подложен на осцилации.
Албанија беше погодена од повеќе земјотреси во септември оваа година.
Порталот „Life Science“ состави список на десетте најсилни земјотреси откако се врши мерење на јачината на земјотресите.
10. Асам, Тибет, 1950 година – 8,6 степени според Рихтеровата скала
Во овој земјотрес со епицентар во Тибет загинаа околу 4.800 луѓе низ источен Тибет и Асам во Индија. Пукање на почвата, лизгање на земјиштето и вулканите од песок ја погодија областа. Земјотресот предизвика големи свлечишта што ги блокираа реките. Кога конечно навлегоа во пукнатините, брановите поплавија неколку села и убија стотици луѓе.
Тоа беше најсилниот судир на континенталните плочи на планетата кога индиската плоча се заби во Евроазиската и падна под неа.
Земјотресот беше запаметен и по вревата што ја создаде и се ширеше низ целиот регион.
9. Северна Суматра, Индонезија, 2005 година – јачина 8,6
Повеќе од 1.000 луѓе загинаа, а стотици беа повредени, претежно во Нијас, северна Суматра, Индонезија. Земјотресот се случи само неколку месеци откако уште поголем земјотрес го уништи регионот (види бр. 3).
Земјотресот започна под Индискиот Океан, каде индо-австралиската плоча достигна под евроазиската плоча во ровот „Сунда“, слично на земјотресот во 2004 година.
8. Рат Ајлендс, Алјаска, 1965 година – јачина од 8,7 степени
Алјаска беше држава само седум години кога овој огромен земјотрес предизвика цунами со бранови повисоки од 30 метри. За разлика од неговата јачина, земјотресот предизвика мала штета поради оддалечениот епицентар на врвот на Алеутските Острови.
Цунамито е регистрирано и на Хаваите и се прошири низ цела Јапонија.
Земјотресот беше резултат на поместувањето на Пацифичките плочи под северноамериканската плоча .
Земјотресот уништи дрвени конструкции и ја оддели асфалтната писта.
7. Крајбрежјето на Еквадор, 1906 година – со јачина од 8,8 степени
Катастрофален земјотрес со јачина од 8,8 степени го погоди брегот на Еквадор и Колумбија во 1906 година и создаде моќно цунами во кое загинаа 500 до 1.500 луѓе. Цунамито се рашири по брегот на Централна Америка, и се протегашe до Сан Франциско и Јапонија.
Земјотресот се случи по должината на границата на Наска плочата и Јужноамериканската плоча. Тоа се случи пред повеќе од 100 години, па извештаите се сомнителни, но сведоците тогаш пријавија голем наплив на вода во заливот Хонолулу. Сите пловни објекти и чамци во заливот се превртеа, а потоа ненадејна поплава изби во внатрешноста.
6. Чиле, 2010 година – со јачина од 8,8
Најмалку 500 луѓе загинаа, а 800.000 раселени од земјотресот и цунамито во 2005 година. Погодени се повеќе од 1,8 милиони луѓе, со вкупна економска загуба проценета на 30 милијарди американски долари.
Земјотресот се случил долж границата помеѓу Наска и јужноамериканската тектонска плоча.
Тоа се случи еден месец по катастрофалниот земјотрес со јачина од 7,0 степени на Хаити во кој загинаа повеќе од 200.000 луѓе.
5. Полуостровот Камчатка, Русија, 1952 година – со јачина од 9,0
Првиот регистриран земјотрес со јачина од 9,0 степени го погоди источниот брег на Камчатка во 1952 година. Создаде цунами од 13 метри што го погоди Кемти Сити во Калифорнија.
Немаше жртви, но штетата на имотите на Хаваите се проценува на околу 1 милион долари. Брановите фрлале чамци на плажите, куќите се судирале.
Камчатка има проблематично минато и многу активни вулкани. Во 1925 година беше погодена и од земјотрес со јачина од 8,5 степени.
4. Тохоку и источниот брег на Хоншу, Јапонија, 2011 година – со јачина од 9,0
На 11 март 2011 година, земјотрес со јачина од 9,0 степени предизвика цунами во кој загинаа околу 29.000 луѓе и оштетија некои нуклеарни реактори. Овој земјотрес е најголемиот забележан во Јапонија. Последователните земјотреси продолжија на островот Хоншу.
Епицентарот бил на 370 километри од Токио, на длабочина од околу 24 километри во Пацификот. Земјотресот, исто така, предизвика штета во Токио, а го почувствуваа и жителите на Кореја. Беше издадено предупредување за цунами, кое ги прекри улиците на градот Сендаја, потопувајќи го аеродромот. Брановите стигнаа до бреговите на Хаваи, Нов Зеланд, Русија, Филипини и Палау.
3. Западниот брег на Северна Суматра, 2004 година – со јачина од 9.1
Вкупно 227.898 луѓе загинаа или исчезнаа – се претпоставува дека се мртви – и околу 1,7 милиони се раселени од земјотресот и последователното цунами во 14 земји во Југоисточна Азија и Источна Африка.
Цунамито однесе повеќе жртви од кое било друго во историјата, иако според некои проценки, бројот на загинати како резултат на земјотресот во Хаити во 2010 година беше поголем.
2. Заливот принц Вилијам, Алјаска, 1964 година – со јачина од 9,2
Овој голем земјотрес и последователното цунами однесоа 128 животи и предизвикаа загуба на имот од околу 311 милиони долари. Штетите од земјотресот беа широко распространети во многу градови, вклучително и Анхориџ, кој се наоѓаше на околу 120 километри северозападно од епицентарот. Земјотресот се случил по сеизмички активна грешка помеѓу северноамериканските и пацифичките плочи. Земјотресот траеше околу три минути.
Свлечиштата од лизгање на земјиштето во Анхориџ предизвика големи штети. Огромни лизгања на земјиштето се појавија во центарот на градот, а водата и гасот, канализацијата, телефонскиот и електричниот систем не функционираа низ целата област.
1. Чиле, 1960 година – со јачина од 9,5
За време на најсилниот регистриран земјотрес досега загинаа приближно 1.655 луѓе. Илјадници беа повредени, а милиони останаа без покрив над главата. Јужно Чиле претрпе штета од 550 милиони долари.
Земјотресот предизвика цунами во кое загинаа 61 лице на Хаваи, 138 во Јапонија и 32 на Филипини.