Белгија се спротивстави на предлогот на Европската комисија за деблокирање на заем од 210 милијарди евра за Украина финансиран од замрзнатите руски средства, со што ги разби надежите на ЕУ дека ќе се постигне договор на време за самитот на лидерите во четврток.
Два дена пред самитот, Комисијата направи последен обид да ги убеди земјите-членки на ЕУ да поддржат заем за милијарди евра руски резерви што се чуваат во банката „Еуроклеар“ во Брисел да можат да бидат ослободени за поддршка на економијата на Киев, разорена од војната.
27-те претставници на ЕУ ќе ги продолжат разговорите за шемата подоцна во вторник, додека разговорите за ставање крај на речиси четиригодишната војна на Русија во Украина постигнаа одреден напредок за време на состанокот на западните лидери и претставниците на САД во Берлин во понеделник.
По неколкудневните преговори за средствата, Комисијата во понеделник предложи законски измени во својот предлог за да обезбеди политичка поддршка од Белгија.
Даде правни гаранции дека, во секој случај, Белгија би можела да користи дури 210 милијарди евра доколку се соочи со правни барања или одмазда од Русија, според најновиот текст што го виде порталот „Политико“ со седиште во Брисел. Исто така, се наведува дека на Украина не треба да ѝ се даваат пари пред земјите од ЕУ да обезбедат финансиски гаранции што покриваат најмалку 50 проценти од исплатата.
Комисијата, исто така, им наложи на сите земји од ЕУ да ги прекинат своите билатерални инвестициски договори со Русија за да се осигурат дека Белгија нема да биде оставена сама да се справи со одмаздата на Москва.
Сепак, владата на премиерот Барт де Вевер не е убедена.
Белгија изјави за време на состанокот на амбасадорите на ЕУ во понеделник вечерта дека гаранциите не се доволни, изјавија четворица дипломати од ЕУ за „Политико“.
„Нема да има договор до Европскиот совет“, рече дипломат од ЕУ на кој му беше дадена анонимност за слободно да зборува.
Белгиската влада се воздржува од користење на руските средства од страв дека ќе биде одговорна за враќање на целиот износ доколку Русија се обиде да ги врати парите. Но, како дополнителна компликација, четири други земји – Италија, Малта, Бугарија и Чешка – го поддржаа барањето на Белгија за истражување на алтернативно финансирање за Украина, како што е заедничкиот долг.
Додека министерот за Европа на Франција, Бенџамин Хадад, изјави во вторник во Брисел дека Париз го поддржува планот – лице блиско до францускиот претседател Емануел Макрон рече дека Париз е „неутрален“ во однос на тоа дали Европа треба да ги користи милијардите на Москва или да се сврти кон еврообврзниците за да го избегне банкротот на Украина.
Поддржувачите на шемата – како што е Германија – инсистираат дека нема реална алтернатива на користењето на руските средства. Тие велат дека заедничкиот долг не е изводлив бидејќи бара едногласност – што значи дека унгарскиот премиер Виктор Орбан, кој долго време е скептичен во врска со поддршката за Украина, би можел да ја блокира иницијативата.
„Да не се лажеме. Ако не успееме да го сториме ова, способноста на Европската Унија да дејствува ќе биде сериозно оштетена со години, ако не и подолго“, изјави германскиот канцелар Фридрих Мерц во понеделникот.
Но, тоа не е убедливо за сите земји од ЕУ. Критичарите тврдат дека Германија инсистира на користење на руските средства бидејќи идеолошки е против заедничкиот долг на ЕУ.
„Наративот е дека Унгарија е против заедничкиот долг (за Украина). Реалноста е дека штедачите се против заедничкиот долг“, рече еден дипломат од ЕУ.