Лидерите на БРИКС денеска се состануваат во Јужна Африка, додека лабавата асоцијација на економиите во развој се обидува да се наметне како противтежа на западната доминација во глобалните работи.
Таканаречените земји од БРИКС, Бразил, Русија, Индија, Кина и Јужноафриканската Република, сочинуваат четвртина од светската економија, а во пресрет на нивниот тридневен самит во Јоханесбург, интересот за приклучување порасна меѓу другите земји.
Засилено е безбедноста низ градот каде што јужноафриканскиот претседател Кирил Рамафоса ќе биде домаќин на својот кинески колега Си Џинпинг, индискиот премиер Нарендра Моди, шефот на бразилската држава Луис Инасио Лула да Силва и околу 50 други лидери.
Рускиот претседател Владимир Путин, кој е под меѓународна потерница за наводни воени злосторства во Украина, нема лично да присуствува на самитот, туку ќе го испрати министерот за надворешни работи Сергеј Лавров.
Претставувајќи 40 отсто од светското население на три континенти, со економии во различни фази на развој, БРИКС ги обединува заедничката желба за светски поредок за кој земјите-членки веруваат дека подобро одговара на нивните интереси и растечка моќ.
Темата на нивниот 15-ти самит е „БРИКС и Африка“, а се одржува во време кога континентот повторно се покажува како дипломатско бојно поле за САД, Русија и Кина, кои се борат за економско и дипломатско влијание.
Рамафоса вечерта пред почетокот на состанокот рече дека неговата земја „нема да биде вовлечена во натпревар меѓу глобалните сили“ и силно ја потврди долгогодишната политика на неврзаност на Јужна Африка.
„Ќе ја повикаме меѓународната заедница повторно да се фокусира на прашањето за развојот, да промовира поголема улога на механизмот за соработка на БРИКС во глобалното управување и да го зајакне гласот на БРИКС“, рече кинескиот претседател Си во написот објавен во јужноафриканските медиуми на понеделник.
Расте интересот за блокот, кој започна со здружувањето на четири земји во 2009 година, но се прошири следната година кога му се приклучи и Јужноафриканската Република. Пред самитот, најмалку 40 земји изразија интерес за приклучување, вклучувајќи ги Иран, Саудиска Арабија, Бангладеш и Аргентина, соопштија официјални лица.
ЈАР пред лидерите на групата ќе достави предлог за проширување на членството, а одлука за ова прашање се очекува на затворањето на самитот.
Сепак, аналитичарите се претпазливи. Прашањето за проширување на БРИКС го подели блокот, особено двете најмоќни членки, Кина и Индија.
Кина сака брзо да го зголеми бројот на членки на БРИКС и да го прошири своето влијание, но набљудувачите велат дека Индија е претпазлива за намерите на својот регионален ривал.
„Во текот на годината ќе се разгледа можното натамошно проширување, а на самитот нема да се донесе одлука за купување време“, рече Џени Росув, професор по глобална политичка економија на Универзитетот Витватерсранд во Јоханесбург.
БРИКС работи врз основа на консензус, што е „главна пречка“ во донесувањето одлуки, рече Јаки Силиерс, основач на Институтот за безбедносни студии (ИСС). „На долг рок, мојот став е дека неизбежноста на кинеско-индиското ривалство е веројатно поголем предизвик со кој БРИКС ќе се соочи во одреден момент“, рече тој за АФП.