До неодамна беше речиси невозможно да се замисли дека САД ќе се најдат на иста страна како Русија, Кина, Белорусија, па дури и Северна Кореја. И токму тоа се случи во Светската организација на Ист Ривер во три гласа за тоа како да се стави крај на тригодишната војна во Источна Европа. Американската резолуција која повикува на брз крај на војната во Украина, усвоена од Советот за безбедност на Обединетите нации со поддршка на Москва и Пекинг, му нанесе нов удар на единството на Западот, пишува Фајненшл тајмс.
Усвојувањето на документ во Советот за безбедност кој за првпат не ја осудува Москва за агресија, но не го споменува и територијалниот интегритет на Украина, претставува прекин на „догмата“ до која претходната администрација на Бајден се придржуваше во Обединетите нации од почетокот на војната во 2022 година.
Советот за безбедност на ОН ги отфрли амандманите на европските земји, па американскиот предлог беше усвоен во првобитната форма. И покрај ова, Франција и Велика Британија беа воздржани и не ставија вето. Три други европски земји, Данска, Грција и Словенија, како непостојани членки на Советот за безбедност на ОН, беа воздржани од гласањето.
Во резолуцијата се изразува тага поради трагичната загуба на животи за време на конфликтот меѓу Русија и Украина. Во резолуцијата се наведува дека примарна цел на ОН е „одржување на меѓународниот мир и безбедност и мирно решавање на споровите“, и затоа силно бара итен прекин на конфликтот и охрабрува „воспоставување на траен мир меѓу Украина и Русија“.
„Оваа резолуција не поставува на патот кон мирот. Тоа е првиот чекор, но клучен, со кој сите треба да се гордееме. „Сега мора да го искористиме за да изградиме мирна иднина за Украина, Русија и меѓународната заедница“, рече постојаната претставничка на САД во ОН Дороти Шеј по гласањето.
Францускиот претставник Никола де Ривиер не беше ентузијаст. Објаснувајќи ја својата одлука да се воздржи, францускиот амбасадор рече: „Никаде нема да има мир и безбедност ако се наградува агресијата и ако надвладее законот на џунглата“.
Постојаниот претставник на Русија во ОН Василиј Небензија на состанокот на Советот за безбедност изјави дека текстот на американската резолуција за Украина не е идеален, но е конструктивен и претставува почетна точка за понатамошни напори за решавање на украинската криза.
Небензја истакна дека Европа во моментов е единствениот играч на меѓународната сцена кој сака конфликтот во Украина да продолжи и прави се што може за да се спротивстави на неговото решавање.
Државниот секретар Марко Рубио изјави за американскиот портал Breitbart News дека САД сакаат да ги потсетат ОН дека нивната работа е да ги прекине војните и да ги спречи конфликтите, а не да го комплицира нивното регулирање: „Не велам дека усвојувањето на резолуција на Советот за безбедност на ОН ќе стави крај на конфликтот, но секако верувам дека формулацијата што ја избравме ќе придонесе за мирот“.
Шелби Магид, заменик-директор на Евроазискиот центар на Атлантскиот совет, изјави за Фајненшл тајмс дека воздржаноста на Франција, Велика Британија и другите европски земји покажаа дека САД и нивните сојузници ќе треба да направат напори да најдат заеднички јазик. Таа додава дека дури и ако гласањето не означи целосен прекин меѓу Вашингтон и Европа, симболиката е јасна „зачудувачки е да се видат САД на иста страна како овие земји што ги посочуваме како оска на агресорите“.
Претходно, Генералното собрание на ОН, по повод третата годишнина од почетокот на војната во Украина, усвои две резолуции кои, како и документот усвоен од Советот за безбедност на ОН, само покажаа колку е длабок трансатлантскиот јаз меѓу Вашингтон и неговите европски сојузници откако Доналд Трамп по вторпат влезе во Белата куќа. Едната резолуција беше предложена од Украина и нејзините европски сојузници, а другата од САД.
Овие необврзувачки препораки усвоени од Генералното собрание повикуваат на брз крај на војната, ја повторуваат посветеноста на територијалниот интегритет на Украина и бараат повлекување на руските трупи од украинска територија.
САД, според АП, се обиделе да извршат притисок врз Украинците да ја повлечат својата резолуција во корист на нивниот предлог. Киев го отфрли ова, а потоа собранието додаде формулација на американскиот предлог, со што јасно стави до знаење дека Русија го „нападнала“ својот помал сосед со прекршување на Повелбата на ОН. За изменетата американска резолуција гласаа 93 држави, осум беа против, а 73 беа воздржани, а Украина гласаше „за“, САД беа воздржани, а Русија „против“.
Генералното собрание на Обединетите нации, исто така, усвои резолуција подготвена од Украина и нејзините европски сојузници за одбележување на третата годишнина од рускиот напад врз Украина, со 93 гласа „за“ и 65 воздржани, пренесува „Ројтерс“. САД, заедно со Русија, Белорусија, Северна Кореја и 14 други земји, гласаа против оваа резолуција поднесена од Украина и нејзините европски сојузници.