Според податоците обезбедени од Банката (со состојба на 10 јули, 2020 година), вкупниот износ на депозитите на физички лица кои ќе бидат обесштетени од страна на ФОД изнесува околу 4,4 милијарди денари. Од ФОД ќе бидат обесштетени депозитите на 99,4 проценти од физичките лица – депоненти во „Еуростандард банка“ АД Скопје, истакна во интервјуто за МИА Борче Хаџиев, директор на Фонд за сигурување на депозити.
Тој, по случувањата со „Еуростандард банка“, уверува дека депозитите на граѓаните се безбедни, а банкарскиот сектор е стабилен.
Сепак, депонентите-физички лица коишто имаат депозити во „Еуростандард банка“ АД Скопје повисоки од 30.000 евра, во рамки на обесштетувањето од страна на ФОД ќе им бидат исплатени средства до 30.000 евра во денарска противвредност, по лице.
Како најодговорна институција за обештетување на депозитите на граѓаните во банките во земјава, може ли да кажете колку се сигурни депозитите на граѓаните, особено сега по случувањата со „Еуростандард банка“ ?
Депозитите на граѓаните се безбедни, банкарскиот сектор е стабилен. Фондот е подготвен и е во одлична финансиска состојба, со што сме во можност да ги исплатиме сите депоненти – физички лица на „Еуростандард банка“ АД Скопје, по основ на вкупните депозити кои ги имаат во Банката во согласност со законските прописи. Според податоците обезбедени од Банката (со состојба на 10 јули, 2020 година), вкупниот износ на депозитите на физички лица кои ќе бидат обесштетени од страна на ФОД изнесува околу 4,4 милијарди денари. Од ФОД ќе бидат обесштетени депозитите на 99,4 проценти од физичките лица – депоненти во „Еуростандард банка“ АД Скопје.
Колку средства чуваат граѓаните во банките и колку од тие се до 30.000 евра, средства кои се гарантирани и се обештетуваат во случај на пропаѓање на некоја банка?
Граѓаните во банките чуваат приближно 4,6 милијарди евра, од кои осигурени се 3,3 милијарди евра. Во случај на одземање на дозволата за работа на некоја од членките на ФОД, се обесштетуваат осигурените депозити, но не повеќе од денарска противвредност од 30.000 евра по депозит во банка пресметани по средниот курс на Народната банка на денот на одземање на дозволата за работа на банката. Предмет на обесштетување се денарските и девизните депозити, средства на трансакциските сметки, депозитите врзани за парични картички, девизните приливи и сертификатите за депозити издадени од банката.
Со обесштетувањето на депозитите се опфаќа и договорената пресметана и припишана камата и непристигнатата камата заклучно со денот на одземање на дозволата за работа на банката, којашто не му била исплатена на депонентот-физичко лице.
Согласно Законот за Фондот за осигурување на депозити, во случај кога депонентот има обврски кон банката, вкупниот износ на депозити на депонентот коишто се предмет на обесштетување се намалува за износот на неговите обврски кон банката.
Колку може да влијае овој случај со „Еуростандард банка“ на губење на довербата кај граѓаните во банките и тие да почнат средствата да ги чуваат дома? Како тоа ќе се одрзи врз банкарскиот сектор?
Депонентите треба да имаат доверба во банкарскиот сектор. Со оглед на малиот процент на учество на „Еуростандард банка“ АД Скопје во вкупната актива, вкупните депозити и вкупните кредити на банкарскиот систем, 1,3 отсто, 1,7 проценти и 1,6 отсто, соодветно, воопшто не се доведува во прашање стабилноста на банкарскиот систем.
Дали веќе и колку депозити се повлечени од банките, во РСМ ова не е првпат да пропадне банка, колку се сигурни депозитите во другите банки и колку досега се обештетени граѓаните и од кои банки?
Нашата институција има долгогодишно искуство во спроведување на успешни процеси на обесштетување на депонентите. Од 1997 година, кога е основан Фондот, до сега се обесштетени депоненти на 11 наши поранешни членки: Унипроком штедилница, Алмако банка, Мит штедилница – Куманово, Експорт Импорт банка а.д. Скопје, Радобанк Скопје, Штедилница Киро Ќучук – Велес, Македонска банка АД Скопје, Инко штедилница ДОО Скопје Фершпед штедилница, Штедилница АМ, и Штедилница Интерфалко. Процентот на обесштетување изнесува 90,2 проценти што е еден од највисоките во Европа.
Немаме информации дека се повлекуваат депозити од другите банки. Последните податоци за состојбата на вкупните депозити не забележуваат пад на растот на депозитната база.
Нашите членки редовно ги исполнуваат обврските за уплата на премија за осигурување на депозитите на депонентите во Фондот. Банкарскиот систем е стабилен и депозитите на граѓаните се безбедни и се осигуруваат преку Фондот.
Што ќе се случи со оние кои имаат депозити над 30.000 евра и што доколку не се обезбедат средства од стечајната маса?
Депонентите-физички лица коишто имаат депозити во „Еуростандард банка“ АД Скопје повисоки од 30.000 евра, во рамки на обесштетувањето од страна на ФОД ќе им бидат исплатени средства до 30.000 евра во денарска противвредност, по лице.
Своето право за целосно намирување до висина на вкупниот депозит (разликата меѓу вкупниот износ на депозитот и пресметаниот износ на обесштетување) ќе може да го остварат од стечајната маса на „Еуростандард банка“ АД Скопје. За ова нема потреба од дополнително барање/пријавување на побарувањата од страна на депонентите-физички лица.
Фондот нема надлежност во обезбедувањето на средствата од стечајната маса.