Идниот германскиот канцелар Фридрих Мерц не ги дочека конечните изборни резултати во неговата земја за да објави нова ера во Европа. Тврдејќи дека САД се рамнодушни кон судбината на европскиот континент, Мерц ја доведе во прашање иднината на НАТО и повика Европа да ја зајакне сопствената одбрана што е можно поскоро.
Овој тон на блискиот сојузник на САД, Фридрих Мерц, кој е познат како страстен поборник за соработка меѓу Европа и Америка, беше незамислив пред само неколку месеци.
Тоа е тектонско поместување. Можеби звучи како претерување, но она што во моментов го доживуваме во трансатлантските односи е без преседан во последните 80 години, од крајот на Втората светска војна, наведува Би-Би-Си во анализата на пораките на Мерц.
Големите европски сили беа шокирани од политиката на администрацијата на Трамп, која сугерираше можност за укинување на безбедносните гаранции за Европа кои се во сила од 1945 година.
„Никогаш не мислев дека ќе морам да кажам нешто вакво во телевизиско шоу, но, по изјавите на Доналд Трамп минатата недела… јасно е дека оваа администрација не се грижи премногу за судбината на Европа“, рече Фридрих Мерц вчера по изборите.
„Мој апсолутен приоритет ќе биде да ја зајакнеме Европа што е можно поскоро за да можеме, чекор по чекор, навистина да постигнеме независност од САД“, додаде тој.
Мерц посочи дека овој потфат е толку итен што не е сигурен дали лидерите на трансатлантската алијанса на самитот во јуни „сеуште ќе зборуваат за НАТО во неговата сегашна форма или ќе мора многу побрзо да воспоставиме независна европска одбранбена способност“.
Значајно е што идниот канцелар ја стави Америка на Доналд Трамп на исто ниво со Русија – што во поширок контекст овде се гледа како закана за европската безбедност. „Ние сме под толку голем притисок од две страни што мојот апсолутен приоритет сега е да создадам единство во Европа“, рече Мерц.
Британскиот премиер во четврток се упатува кон Вашингтон, откако денеска таму е францускиот претседател Емануел Макрон.
Фридрих Мерц индиректно го признава т.н чувството на Фомо (страв од пропуштање). По некоја логика, Германија треба да биде таму оваа недела, вели тој. Берлин е една од трите големи европски сили, заедно со Франција и Велика Британија.
Сега, додека САД и Русија разговараат за Украина билатерално, но не и со неа, светот се чини дека се враќа на политиката на големите сили.
Сепак, Германија извесно време отсуствува од европската и светската сцена. Владата во заминување беше ослабена и опкружена со внатрешни конфликти, фрустрирајќи ги германските гласачи – кои сакаа итен фокус на економијата и миграцијата – како и европските сојузници, кои бараа акција за Русија, безбедноста и одбраната.
Мерц вели дека главен приоритет на Германија е повторно да се вклучи на меѓународната сцена. Германија е веќе вториот најголем донатор на воена помош за Украина, веднаш по САД.
Мерц сака да ја продолжи таа поддршка, но за разлика од Франција и Велика Британија, тој не сака да испрати војници во Украина за да поддржи евентуален прекин на огнот.
Имајќи го предвид минатото искуство на Германија – која се двоумеше во секоја фаза од поддршката на Украина, но сепак заврши со обезбедување поголема помош од која било друга европска земја – сегашното „не“ не мора да значи трајно „не“ кога станува збор за испраќање војници или учество на какви било европски „безбедносни сили“ во Украина.
Засега, војниците за кои најмногу се загрижени Германците се 35.000 американски војници стационирани во нивната земја, кои им обезбедуваат чувство на сигурност.
Исклучително е невообичаено надворешната политика да биде клучно прашање за гласачите за време на избори. Но, во Германија викендов, покрај економијата и миграцијата, гласачите изразија загриженост за мирот во Европа.
Германското Министерство за внатрешни работи уште во ноември објави дека составува список на бункери кои би можеле да обезбедат засолниште за цивили во случај на вонредна состојба.
Иако Украина е далеку, Германците се чувствуваат многу загрозени од Русија од две причини.
Првата е големата количина на воена опрема што Германија ја испрати во Украина. Десничарската партија Алтернатива за Германија (AfD), со својот слоган „Германија на прво место“, водеше кампања за прекин на поддршката за Киев и обновување на односите со Русија – стратегија слична на онаа на Доналд Трамп, како што честопати нагласува партијата.
Втората причина е што многумина во Германија мислат дека ако Русија навистина сака да ја дестабилизира Европа, може да биде во искушение да нападне една од трите големи сили со проектил со долг дострел. Франција и Велика Британија се нуклеарни сили. Германија не е. Дури и нејзината конвенционална војска е сериозно недоволно способна и недоволно опремена, што ги иритира нејзините европски партнери.
Особено ако претседателот Трамп ги повлече своите војници од Германија, а Трамп најави дека може да го намали присуството на американски војници во Европа.
Чувството на длабока домашна несигурност го поттикна Фридрих Мерц да предложи минатата недела да се бара европски нуклеарен чадор од Франција и Велика Британија за да ги замени американските нуклеарни гаранции.
Тоа е идеја која лесно може да се изнесе во изборна кампања, но во реалноста е многу сложена – вклучува прашања за способност, посветеност и контрола. Реалноста е дека на Мерц ќе му требаат многу пари за неговите планови за осигурување за Германија и Европа, а германската економија моментално е во депресија.
Тој, исто така, треба да постигне договор со коалициските партнери со кои ќе формира нова германска влада – како и со други европски земји како Обединетото Кралство. И тие земји можеби не сакаат да заземат толку остар тон против САД.
Овие избори би можеле да навестат посилно лидерство од Германија. Прашањето е – дали остатокот од Европа е подготвен за тоа?