Дроновите имаат силно влијание врз војната во Украина. Двете страни ги користат во големи количини. Сепак, потегот на Кина да воведе ограничувања на извозот доведе до загриженост дека може да има проблеми со снабдувањето. Многу беспилотни летала се комерцијално произведени во Кина и купени од продавници, а новите испораки се неопходни поради големите борбени загуби.
Сепак, постојат индиции за намалување на бројот на кинески дронови и резервни делови во Украина и Русија. Според Кралскиот институт за Обединети услуги (RUSI), тинк-тенк со седиште во Лондон, Украина губи околу 10.000 дронови месечно. Голем број волонтерски групи имаа клучна улога во собирањето средства за помош на украинската војска во снабдувањето.
Комерцијалните дронови се користат заедно со воените авиони, како што се турските беспилотни летала Бајрактар што ги користи Украина и иранските дронови Шахед што ги користи Русија. Најновите ограничувања наметнати од кинеската влада стапија на сила на 1 септември. Тие се однесуваат на беспилотни летала со подолг дострел и тежат повеќе од четири килограми, како и опрема поврзана со дронови како што се некои камери и радио модули.
Кинеските производители на таква опрема сега мора да аплицираат за извозни дозволи и да обезбедат сертификати за крајните корисници, а владата во Пекинг – која не ја осуди руската инвазија на Украина – вели дека кинеските комерцијални беспилотни летала не можат да се користат за воени цели. Украинските доброволци и војници велат дека најновите кинески ограничувања досега имале минимално влијание врз достапноста на беспилотните летала, особено на сеприсутните лесни Mavics направени од кинеската компанија DJI. Сепак, велат дека е нарушено снабдувањето со делови, а стравуваат дека состојбата во иднина може да се влоши.
„Засега единствената промена е што поактивно ги купуваме сите залихи што останаа во европските магацини, но не знаеме што ќе правиме во иднина“, вели Љуба Шиповиќ, кој раководи со „Дигнитас“, еден од украинските најголемите волонтерски групи кои ја снабдуваат војската со дронови.
Таа е особено загрижена за достапноста на делови како што се камерите за термичка слика: „Како што деновите стануваат се пократки, а ноќите се подолги, тоа дефинитивно има влијание врз снабдувањето на нашата војска. Нашите единици се слепи ноќе.
Достапноста на делови е особено важна за оние кои сами составуваат дронови или ги подобруваат купените модели. „Последиците се чувствуваат. Лиценците што ги бара Кина го ограничуваат пристапот на Украина до делови од дронови. Но, ние бараме алтернативи за да обезбедиме нашите беспилотни летала да работат како порано“, вели полковник во украинската армија.
Ова е само најновата пречка со која се соочуваат волонтерите кои набавуваат беспилотни летала и за руската и за украинската војска. Најголемиот светски производител на комерцијални дронови DJI ја запре директната продажба во двете земји два месеци по почетокот на инвазијата во февруари 2022 година. Исто така, им забрани на своите дистрибутери ширум светот да продаваат производи на DJI на клиенти во Русија или Украина.
Според Шиповиќ, бројот на кинески беспилотни летала достапни за дистрибутерите во Европа нагло се намалил меѓу август и септември 2022 година: „Малку е веројатно тоа да се случило случајно. Украинците увезуваат дронови од европските земји“. На прашањето на Би-Би-Си, DJI не можеше ниту да потврди ниту да негира какви било промени во бројот на беспилотни летала достапни за дистрибутерите во Европа. Ниту една од 10-те компании кои продаваат производи на DJI во Обединетото Кралство не можеше да биде контактирана за коментар по ова прашање.
Истрагата на Њујорк Тајмс покажа дека кинеските компании ја намалиле продажбата на дронови и компоненти на Украинците во последните месеци. Но, не е погодена само Украина. Коментирајќи ги ограничувањата кои стапија на сила на 1 септември, рускиот весник Комерсант напиша: „Ограничувањата наметнати од кинеските власти за извоз на беспилотни летала сериозно ја отежнаа нивната испорака во Русија и доведоа до недостиг на некои делови, како што е термо камери за снимање“.
Во отсуство на директна понуда, купувачите од Русија често купуваат кинески дронови во земји како Казахстан, а централноазиската земја дополнително им ја искомплицира ситуацијата со заострување на сопствените регулативи за увоз на дронови.
За да се намали влијанието на кинеските ограничувања, украинските волонтери се зафатени со барање алтернативи во други земји – и на Запад и во самата Украина. Анатолиј Полковников, кој помага во набавката на беспилотните летала, вели дека една украинска компанија се подготвува да започне со производство на мотори за дронови.
Тој е оптимист за иднината: „Мислам дека овие кинески ограничувања нема да имаат никакво влијание врз општата ситуација. Имам чувство дека ќе го зголемат производството во Украина на долг рок“. Војната во Украина е првиот вооружен конфликт во кој беспилотните летала се користени толку интензивно и во толку голем број, а двете завојувани страни се решени да го задржат тоа.