Хедонизмот не е непознатица на овие простори иако луѓето по правило и погрешно го врзуваат исклучиво за телесни уживања, најчесто во негативна конотација. Македонскиот народ, како и по непишано правило сите народи во овој дел од светот, ужива во добра храна и пијалок. Тоа оди дотаму што дури и гостопримливоста на овој простор се мери според она што домаќинот ќе ги понуди во вид на чашка за добредојде, за здравица пред или после добар оброк или како поздрав при збогување со желба за повторно видување. Пиењето алкохол во умерени количества не се смета за порок, некаде и се прерорачува како здрава навика што го разигрува срцето и духот. Доколку умереното консумирање пијалок е хедонизам, а добрата „капка“ ни претставува ритуал за зачинување посебни мигови во секојдневниот живот, тогаш уживањето во специјално приготвен коктел секако е ништо друго туку живеење на моментот.
Во Охрид деновиве се одржа 10 јубилејно издание на „Вигор Бармен купот“, најголемото натпреварување од тој вид во Македонија. Натпреварувачите ги оценуваше реномирано жири составено од еминентни експерти од Хрватска кои ги вреднуваа нивните техники врз две основи – и тоа т.н. стручна работа односно технички дел со следење на основните начела што мора да се почитуваат. Вториот дел од оценувањето отпаѓа на вкусот, бојата и мирисот на приготвениот коктел. Жирито дополнително вреднуваше индивидуални креации, нешто што секој бармен го додава на коктелот како своја персонална нота.
Експертите посочуваат дека консумирањето коктели е култура што на овие простори постојано се развива, секојдневно расте интересот за релаксација со добар пијалок, а се поголем е бројот момци и девојки што го одбираат приготвувањето коктели како своја животна професија.
Кога станува збор за туризмот како стопански сегмент, добрата понуда остварена преку обучен персонал во сите бранши, претставува еден од клучните фактори. Така смета експертот Марио Мајцен, претседател на Здружението на бармени од Загреб инаку, светски вицешампион во „флер“ техника или акробатска техника при приготвување коктели.
– Присуството на професионалци во персоналот на угостителските објекти по мене е исклучително важна ставка во севкупната туристичката понуда. Тоа е додадена вредност што придонесува за позитивната слика не само за локалот, туку и за градот, па и за државата во целина. Тука ќе дојдат гости од некои места кои можеби се економски поразвиени, со посилен пазар и ќе побараат нешто посебно. Доколку преку вложувања во едукација и обука вие им го овозможите тоа, гостинот ќе се чувствува како дома, а по мене тоа е исклучително важно. Факт е дека добра обука, со вложувања во професионалци, дава додадена вредност за секој гостин што дошол тука, а тоа недвосмислено се враќа преку добрите искуства што ги презентираат туристите кога ќе се вратат назад дома, изјави Мајцен.
Кога се зборува за културата на консумирање коктели членовите на жирито сметаат дека ниту во Македонија, како и во Хрватска, не може да се издвои нешто што би било специфично како понуда, оттаму што тоа е избор на самиот гостин.
– Секој човек има свој вкус, некој сака водка, некој џин, некој виски. Во принцип, на гостинот треба да му се понуди нешто од она што го сака, а потоа во таа насока да му се понуди некој коктел. Трендовите во Хрватска, верувам и тука во Македонија, моментално водат кон консумирање пијалоци на база на џин, џин-тоник, некои пијалоци што важат за основни, а потоа се надградени со некакви варијации со одредени примеси за нагласување на џин-тоникот. Класиците се секаде класици, добар класичен коктел е секогаш добар. „Москоу мјул“, „Мохито“, тие се коктели што гледано историски се долго на понудата, сето тоа повторно се враќа, тоа се веќе стандарди, некаква добра приказна што постојано се надградува со некакви примеси, изјави за МИА Анте Жиго, претседател на Здружението на бармени од Сплит.
Со пијалоците е слично како кога станува збор за храната, секој знае што му се допаѓа, го избира она што му лежи. Барменот како и готвачот мора да има прво основни познавања за тоа кој коктел што треба да содржи, да препорача нешто, а потоа зависно дали тоа ќе им се допадне на гостите, да продолжи понатаму да истражува и да експериментира.
Експертот по маркетинг Хрвое Тандара, бренд-менаџер за премиум алкохолни пијалоци на производителот „Бадел 1862“ смета дека мора прво да се инвестира во персонал, во бармени кои знаат да работат, луѓе што тоа ќе го работат квалитетно, а на гостите останува да уживаат.
– Секој малку подобар локал треба да има обучен персонал. Тука доаѓа тој маркетиншки дел, некаков совршен спој на струката и маркетингот. На секој сериозен производител на жестоки алкохолни пијалоци на т.н. „дарк“ пазари какви што се регионалните во кој спаѓа и Македонија каде не можат да се наметнуваат класични рекламирања, најважна е стручната обученост. Обучените бармени и познавачи се прозорецот на производителите на алкохол што гледа кон пазарот, тие ќе едуцираат други бармени и заедно со луѓето ангажирани од компаниите ќе бидат бренд амбасадори. Тоа е таа додадена вредност што и е додава на професијата. На крајот на краиштата мошне е важно како тоа лице што стои зад шанкот ќе ги презентира вашите производи, преку професијата и со некој совршен коктел во кој ќе уживате, изјави Тандара.
Според него, производителите на алкохолни пијалоци ја препознаваат таа нишка. Претставници на компаниите во Хрватска пред секоја сезона посетуваат огромен број угостителски објекти, а преку разговор со персоналот се укажува на бенефитите, континуирана едукација што да се нуди, што во која ситуација да се послужува…
– Денес, утре тој бармен што работи со одреден вид пијалок ќе замине на друго работно место, но веќе ќе има познавања што, кога каде и како да се понуди и послужи. Ете токму тоа се врши на вакви настани, тука е важноста на едукативниот дел, кој заедно со маркетиншките цели и политики на компаните ја создава синергијата во целата приказна, истакна тој.
Во Хрватска постојат угостителски училишта каде се обучуваат кадри, а поединците кои ќе се решат професионално да се занимаваат како бармени, продолжуваат на приватни обуки каде дополнително се доедуцираат и ги надградат основните познавања. Бројот на професионални бармени во Хрватска варира, едни заминуваат други доаѓаат, но, моментално во неколкуте професионални здруженија има повеќе од 300 регистрирани бармени.
– Праксата е исклучително нужна, без тоа нема приказна. Сите ние во браншата се бориме за подобрување на нашиот статус, не е тука само да се заработуваат повеќе пари туку навистина да биде вреднувано времето потрошено за обука, како и неговото знаење. Факт е дека и во Хрватска, готови обучени бармени заминуваат во потрага по подобра плата, констатира Анте Жиго.
Што се однесува на Македонија, тука има неколку бармени од светска класа со освоено второ место на светско ниво.
– Имаме квалитетни бармени, меѓутоа тоа е на индивидуално ниво. Никој не работи со нив, на нивна надградба, никој не вложува во ширење на позитивните практики. Самите газди не препознаваат корист од професионален персонал. Берзата на трудот тука е таква каква што е, моментално лоша со слаба понуда на работна сила. Наместо да се брцне во џебот и да се задржи добар бармен кој ќе го обучи персоналот, ќе создаде професионална екипа од полза на сите, како за работникот така и за работодавачот, рече Јане Јанев од организацискиот одбор на бармен -купот во Охрид.
Сопствениците на одредени угостителски објекти ги имаат препознаено бенефитите од професионално обучен кадар, со формирана светска понуда на се она што го нудат од кујна до бар.
– Професионалноста е исклучително битна во услужниот сектор. Инвестициите во добро обучен кадар повеќекратно се враќаат, од подобрена понуда и услуга како предуслов за добра посетеност, а истовремено тоа е од полза за пошироката бизнис-заедница оттаму што задоволен гостин е најдобра реклама за конретна туристичка дестинација, вели Јанев.
Тој изрази жалење што во Охрид како наша најпозната туристичка дестинација не заживеа проектот од 2015 година со промоцијата на брендираниот коктел „Еден бисер“, кој веќе и го нема на понуда во охридските хотели и барови.
– Не мора да биде коктел, може да биде и некое јадење специфично за одредена дестинација, во случајот Охрид. Секој гостин што доаѓа тука сака да проба локална храна, домашни производи, домашно пиво. Специфичната понуда врзана за одредено место претставува одреден белег, станува препознатлив бренд што носи приказна и профит, истакна Јанев.