Сателитските снимки анализирани од Би-Би-Си открија нови штети врз нуклеарните постројки на Иран откако беа цел на САД и Израел на 22 и 23 јуни. Станува збор за тунели и пристапни патишта до подземни постројки, а Фордо, Исфахан и Натанц беа најтешко погодени.
Фордо, подземен објект за збогатување ураниум лоциран во планините во близина на Комо, првпат беше бомбардиран на 22 јуни од страна на американската војска, со таканаречените бомби-разбивачи на бункери. Сателитските снимки покажуваат најмалку шест големи кратери и голема количина прашина и остатоци. Еден ден подоцна, Израел повторно ја нападна областа, насочувајќи се кон пристапните патишта. Иранските власти го потврдија нападот.
Новите слики објавени на 24 јуни откриваат дополнителни штети што претходно не биле видливи, вклучувајќи кратер на пристапниот пат што води до северозападниот влез во тунелот и најмалку уште два кратери по должината на јужниот раб на комплексот.
Експертите веруваат дека количината на сива прашина на сликите може да укажува на сериозни штети под површината. „Ако детонацијата била доволно силна за да го исфрли бетонот од земјата, тоа значи дека подземните структури се сериозно оштетени“, рече Тревор Лоренс, експерт за ефектите од експлозиите на Универзитетот Кренфилд. Тој додаде дека таквата штета веројатно нема да биде брзо поправена – ако воопшто биде поправена.
Исфаханскиот нуклеарен технолошки центар, кој се наоѓа југоисточно од истоимениот град, е најголемиот истражувачки центар за нуклеарна технологија во Иран. Во него се наоѓа и објект за претворање на природен ураниум во материјал што може дополнително да се збогати во Форд и Натанц.
Исфахан беше нападнат двапати, прво од Израел, а потоа од САД на 22 јуни. Американскиот државен секретар Марко Рубио изјави дека објектот во Исфахан е целосно уништен: „Не можете да направите нуклеарно оружје без објект за конверзија на ураниум, а сега не можеме ниту да го лоцираме на мапа – го нема.“
Снимките покажуваат обемна штета на бројни згради. Главната зграда за конверзија на ураниум, според претходните анализи на Институтот за наука и меѓународна безбедност (ИСИС), е речиси целосно уништена. Влезовите во тунелите на север од комплексот, исто така, се оштетени. Експертите од аналитичката компанија „Маиар“ ја оценија штетата како „умерена“, со траги од горење, но без поголемо уривање на земјата над влезовите. Иранските обиди да ги зајакнат влезовите со земјени насипи можеби го ублажиле влијанието на нападот.
„Гледаме темни урнатини на едниот влез што укажува на внатрешна експлозија и пожар. Ако тоа е вистина, ќе бидат потребни години за да се поправи“, рече Марк Канчијан од Центарот за стратешки и меѓународни студии. „Другиот влез можеби е покриен само со песок и земја – тоа би можело да се исчисти за неколку недели“.
Главниот ирански објект за збогатување ураниум во Натанц, исто така, беше погоден од американски и израелски напади. Две големи експлозии на 22 јуни создадоа кратери над подземните центрифугални сали.
Но, најновите снимки од 24 јуни покажуваат дека кратерите се веќе пополнети, што укажува дека Иран се обидува да ја поправи штетата и да ги отежни идните напади на истите локации. „Како да се обидуваат да покријат дупка на покривот и да создадат барем некаква заштита од понатамошни напади“, коментираше Дејвид Олбрајт од ИСИС.
Израел, исто така, го таргетираше воениот дел од аеродромот Мехрабад, западно од Техеран. Снимките потврдуваат дека биле погодени магацини и објекти во индустриската зона јужно од пистата, вклучувајќи ја и областа каде што биле стационирани два борбени авиони Ф-14 Томкет. Еден магацин е целосно уништен.
Зградите се оштетени и во областа на Универзитетот Шахид Раџаи во североисточниот округ Лавизан, каде што се потврдени повеќекратни израелски воздушни напади. Снимките покажуваат обемно уништување и расфрлани остатоци околу универзитетот.
Проценката на американската разузнавачка заедница, според Си-Ен-Ен и Њујорк Тајмс, сугерира дека нападите не ја нарушиле сериозно способноста на Иран да продолжи да ја развива својата нуклеарна програма. Иако влезовите во некои објекти биле блокирани, подземните објекти не биле срушени. Таквиот ефект би барал неколку дена бомбардирање на објектите, а не една операција. Исто така, голем дел од збогатениот ураниум бил преместен на непознати локации пред нападот.
Поранешниот висок функционер на нуклеарната агенција на ОН, Оли Хејнонен, предупреди дека „сè уште постои можност Иран да произведе делови за својата прва нуклеарна бомба во рок од еден месец“ и дека „заканата останува присутна“.
Шефот на ЦИА, Џон Ратклиф, изјави дека новите разузнавачки информации покажуваат дека неколку клучни објекти се уништени, но не кажа дека тоа значи крај на нуклеарната програма на Иран. „Новите разузнавачки информации од историски сигурен и точен извор/метод покажуваат дека неколку клучни ирански нуклеарни објекти се уништени“, рече тој.
Се чини дека американските напади ја вратија програмата на Иран за неколку месеци назад, но веројатно не повеќе.