Денеска е Денот „Д“ за Франција – граѓаните ќе гласаат во вториот круг од парламентарните избори кои ќе одлучуваат дали земјата ќе падне во прегратките на екстремната десница.
По убедливата победа на Марин Ле Пен во првиот круг минатата недела, каде секој трет гласач го поддржа Националниот митинг (РН), многумина во Франција и Европа останаа запрепастени. Анкетите, сепак, покажуваат дека трката е затегната во последните денови и дека вториот круг на гласање може да доведе до парламент без јасно мнозинство.
Екстремната десница најверојатно нема да го достигне целосното мнозинство потребно за формирање влада на предвремените избори според Ипсос. Проекциите се направени врз основа на анкета на примерок од 10.000 луѓе.
Истражувањето објавено во петокот покажа дека екстремно десничарската РН и нејзините сојузници ќе обезбедат само меѓу 175 и 205 места во 577-члениот парламент. Истражувањето на Ипсос го стави левичарскиот Нов народен фронт (НФП) на второто место со 145 до 175 места.
И екстремната десница и левицата се пред центристичките сојузници на претседателот Емануел Макрон. Тие се на третото место во анкетите, а Ипсос предвидува дека ќе освојат 118 до 148 пратенички места во недела.
Пред вториот круг в недела, дел од кампањата беше обележан со тензии бидејќи неколку учесници во кампањата беа нападнати, а 30.000 полицајци се распоредени низ Франција, вклучително и 5.000 во Париз, поради заканите од немири.
Министерот за внатрешни работи, Џералд Дарманен, рече дека стравува дека на денот на изборите „ултралевите“ или „ултрадесничарите“ можат да создадат „неред“.
– Распоредувањето на исклучително голем број полицајци треба да ги спречи тие сили да профитираат од резултатите (од изборите) за да создадат неред – рече Дарманен.
Мејнстрим партиите се здружија во минатото за да формираат „бедем“ против екстремната десница и обидуваат истото да го направат повторно. Пред вториот круг од изборите, противниците на РН се вклучија во „тактичко гласање“, во кое кандидатите во некои изборни единици се откажуваат од трката за да помогнат во зајакнувањето на кандидатите кои не се крајно десничарски. До средината на неделата, повеќе од 220 левичари и центристи се повлекоа од вториот круг на изборите.
Стратегијата може да произведе поделен парламент, ниту еден блок да има јасно мнозинство, што може да доведе до продолжен период на политичка нестабилност. Нови општи избори не може да се одржат најмалку една година.
Метју Галард, истражувач во Ипсос, рече дека истражувањето покажало дека стратегијата на центристичкиот сојуз на претседателот Макрон со левичарските партии во обид да се обезбеди пораз на партијата на Ле Пен – функционира.
Практиката, наречена „предна република“, бара од гласачите да гласаат за партиите што вообичаено не ги поддржуваат за да ја блокираат РН.
Центристичкиот премиер Габриел Атал изјави во петокот вечерта дека екстремно десничарската влада „ќе ослободи омраза и насилство“. Но, лидерот на РН Џордан Бардела ги обвини своите ривали за неморално, антидемократско однесување и ги повика гласачите да се мобилизираат и да му дадат целосно мнозинство.
РН ветува дека ќе ја намали имиграцијата, ќе ги зголеми полициските овластувања и ќе им даде повластен третман на француските државјани во однос на оние со двојно државјанство и на странците, меѓу другите мерки за кои критичарите велат дека ќе ги нарушат граѓанските слободи.
Во минатото, партијата жестоко ја отфрлаше Европската унија, позиција што оттогаш ја ублажуваше, но сепак сака да работи одвнатре за да ја ослабне моќта на блокот од 27 нации.
Марин Ле Пен исто така има долга историја на симпатии кон рускиот претседател Владимир Путин, а Кремљ „навива“ за нејзините напори да се ослободи од, како што ја нарекува, „доминацијата на Вашингтон и Брисел“.
Гласањето завршува во 18 часот во помалите места и градови, а во големите градови во 20 часот. Веднаш по затворањето на последните гласачки места во 20 часот, анкетарите ќе ги објават првите проекции на национално ниво врз основа на раните делумни резултати од избирачките места. Првите проекции обично се многу прецизни.
Пребројувањето на гласовите обично оди брзо. Меѓутоа, ако резултатот е близок – на пример, ако РН има неколку места помалку од апсолутно мнозинство – конечниот резултат може да биде познат до раните утрински часови во понеделник.