Дваесет шефови на држави или влади се очекуваат од денеска до 11 февруари во Брест, на францускиот полуостров Бретања да учествуваат на „Самитот на еден океан“, кој има за цел да се најдат решенија за морињата и океаните кои се погодени од повеќекратно загадување, јави дописникот на МИА.
На Самитот учествуваат и претставници на граѓанското општество, бизнис заедницата и лобисти.
Оваа година океаните и морињата ќе бидат на дневен ред на најмалку шест големи средби, како дел од напорите за борба против климатските промени. Првата од овие средби се случува во Брест, „престолнината на „поморските“ три дена“, од 9 до 11 февруари, според изразот на Жан-Ив Ле Дријан, министер за Европа и надворешни работи и поранешен претседател на регионот Бретања.
Дваесет шефови на држави или влади треба да присуствуваат на овој самит „Еден океан“, кој се одржува по барање на францускиот претседател Емануел Макрон и е дел од четирите климатски состаноци „Самит на една планета“, организирани од Франција од 2017 година. Идејата за овој настан, кој е дел од францускиот Претседателството со Европската унија, се зароди во Марсеј во септември 2021 година, за време на светскиот конгрес на Меѓународната унија за зачувување на природата.
Овие три дена форуми и работилници кои се емитуваат во живо на Интернет треба да привлечат најмалку четиристотини учесници и илјадници гледачи. На менито: наука, култура, образование, морските заштитени подрачја, но и „сина економија“, термин чија дефиниција и визија варираат според соговорниците. Четирите главни европски компании за поморски транспорт и туристички играчи се очекува да ги споделат своите напори за намалување на влијанијата од нивните активности. Политичката секвенца закажана за 11 февруари може да доведе до „обврски од Брест“ од триесет и пет земји основачи.
Специјалниот извештај за 2019 година на Меѓувладиниот панел за климатски промени ја потврди алармантната дијагноза за состојбата на морскиот свет. „Океанот се задушува, се загрева, го губи кислородот, станува кисел“, вели океанографот Франсоаз Гејл, потпретседателка на Платформата за океани и клима, која соработува во организацијата на Самитот во Брест.
Просечниот пораст на нивото на морето се забрзува: тој бил 1,7 милиметри годишно во 20 век, пред да се удвои следниот век. Невремињата стануваат се посилни. Жртви на интензивните топлотни бранови, морските топлотни бранови, двојно побројни од 1982 година, речиси сите корали се изложени на ризик од изумирање, а служат како мрестилишта за многу морски видови и ги заштитуваат бреговите од силни бранови.
Екосистемите не се поштедени: рибните ресурси се преексплоатирани, микропластичните честички стигнаа до морските долини. Сепак, „нема жива планета без жив океан, тоа е мојата секојдневна мантра“, инсистира Питер Томсон, специјален пратеник на генералниот секретар на Обединетите нации за океаните, кој придонесува на самитот и ќе следи дел што го смета за еден од најважните, делот посветен на инвестиции: бродоградба, офшор енергии, транспорт, аквакултура итн.
Самитот на еден океан нема да ги опфати сите зла на морскиот свет, но може да создаде „ефект на бранување“, смета Оливие Поивр д’Арвор, амбасадор за половите и поморските прашања на Франција. „Мислам дека има центрифугална сила што произлегува од вакви настани како за време на КОП“, вели тој. Форматот е идеален за идентификување на оние кои се мобилизираат во услови на итни случаи. Можност, исто така, да се забележи кои големи поморски нации се отсутни.
Оваа динамика, доколку дојде, би можела да се оствари на следните средби, бидејќи многу досиеја, натрупани на масата на меѓународните организации, собраа прашина. Оттогаш поминаа повеќе од дваесет години. Во Светската трговска организација се водат преговори за ставање крај на штетните субвенции за рибарството. Ова колосално финансирање продолжува да произведува сè повеќе бродови способни да ги чистат производите од морска храна подалеку и подлабоко.
На Самитот ќе стане збор и за прашањето за експлоатација на подводни минерални ресурси. Меѓународната управа за морското дно напредува со изготвување на регулатива со која се утврдуваат условите неопходни за собирање минерали, надвор од ексклузивните економски зони на државите. Ова е несомнено главниот камен на сопнување меѓу претседателот Емануел Макрон, кој е ентузијаст за истражување на овие нови граници, и одредени невладини организации, пред сè Гринпис.
Учеството на овој меѓународен настан не ги спречува здруженијата за заштита на животната средина да покажат со прст кон прашањата што ја нервираат француската поморска политика. За да се стави крај на колежот на обичните делфини кои се насукани на стотиците на западнаиот брегФранс Натур Анвиронемен и Сеа Шепхерд , неуморно, но безуспешно се борат со министерката за морето, Аник Жирардан. Тие би сакале да добијат забрана за риболов на одредени области на Баскискиот Залив во текот на зимските месеци, како што препорачаа научниците од Меѓународниот совет за истражување на морето.
Коалицијата Осеана, од своја страна, го осудува ловењето на дното, легална и многу вообичаена практика. Лигата за заштита на птиците прави кампањи против офшор турбините на ветер за да не им застануваат на патот на природните резервати. Морските птици се втората група, по папагалите, која најбрзо исчезнува. Резигнација или луцидност, ниту една невладина организација не се труди да бара мерки кои најверојатно ќе ги надминат зелените плими од алги на бреговите на Бретања. Во заливот Сен-Брио, некои плажи сè уште не можат да се отворат од летото 2021 година.
Извор: МИА