Украина ја ограничи автономијата на своите две антикорупциски агенции кои се централни за спроведување на реформите, потег што Брисел го опиша како „сериозен чекор назад“ и изрази „длабока загриженост“.
Учасники акції вигукують "Вето на закон".
Відео – Володимир Тунік-Фриз pic.twitter.com/Lt4FjErwnG— Українська правда ✌️ (@ukrpravda_news) July 22, 2025
Справувањето со ендемската корупција е услов за Киев да се приклучи на Европската Унија, како и обезбедување милијарди долари западна помош. Независните истражители ги засрамија високите функционери со обвинувања за корупција во последните месеци.
Амандманите усвоени вчера му даваат на генералниот обвинител, назначен од претседателот, строга контрола врз Националното биро за борба против корупцијата на Украина и Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата (NABU и SAPO), рекоа неколку пратеници.
Гласањето предизвика остри критики од раководителите на двете агенции и високите европски функционери и ги предизвика најголемите јавни протести од руската инвазија во 2022 година.
Илјадници демонстранти се собраа во Киев, Лвов, Днепар и Одеса синоќа за да се спротивстават на новиот закон. И покрај барањата на граѓаните Володимир Зеленски да стави вето на законот, претседателот го потпиша законот синоќа додека протестите беа во тек.
Демонстрантите се собраа во близина на театарот „Иван Франко“ во центарот на Киев, само неколку блока од Претседателската палата. Главната порака беше упатена кон Зеленски, а луѓето скандираа: „Вето на законот“.
BREAKING: Mass protests have erupted in Kyiv, Ukraine against President Volodymyr Zelensky.
This is the first known major protest against the Ukrainian leader.
Thousands of people have turned out in the streets of Kyiv to protest moves by Zelensky’s government to block… pic.twitter.com/lmyGobPgu5
— Kyle Becker (@kylenabecker) July 22, 2025
„Ако не стави вето, тоа е плукање во лицето на секоја мајка, жена и дете што изгубило близок на фронтот. Тоа е газење врз споменот на сите оние што загинаа за нашата слобода, достоинство и независност“, изјави Марина, 40-годишна адвокатка, за Kyiv Independent.
„Денес во суштина се враќаме на 16 јануари 2014 година – време кога нашата земја се соочи со заканата од диктатура“, продолжи таа, осврнувајќи се на денот кога украинскиот парламент, предводен од тогашниот претседател Виктор Јанукович, донесе закони со кои се забрануваат масовните протести и слободата на говорот за време на револуцијата на Евромајдан.
Јанукович потоа беше соборен од власт нешто повеќе од еден месец подоцна.
„За жал, ова се случува повторно сега, без никакво објаснување за јавноста. И сето ова се случува во вонредна состојба, кога многу граѓани не се во можност да ги заштитат своите права“, рече Марина.
Завиткани во украински знамиња, многу демонстранти стоеја рамо до рамо, држејќи високи транспаренти украсени со мешавина од сатира и гнев. Транспарентите се движеа од „Доста ни е“ до „Тргни ги рацете од НАБУ“.
Скандирањата „Вето на законот“, „Украина не е Русија“ и еден упатен до Андриј Јермак, шефот на кабинетот на Зеленски, беа доволно гласни за да стигнат до зградата во која се наоѓа претседателската канцеларија.
„Ако законот се донесе, ќе биде потешко да се приклучиме кон Европската Унија. Ќе се вратиме на диктатура. Не сакаме да бидеме како Русија. Зеленски е сè уште наш претседател. Но, кога ќе направи погрешни работи, ние ќе го кажеме тоа“, рече демонстрантката Саша Казинцева.
Нејзината пријателка Тетјана Кукуруза носеше картонски знак со пораката: „Дали си луд?“
„Ова е прв пат од 2022 година да излеговме на улица. Ги знаеме имињата на претставниците кои гласаа за овој закон. Не велам дека се корумпирани. Но, тие имаат интереси“, додаде таа.
Руслан Кравченко, главниот обвинител на Украина лојален на Зеленски, сега ќе може да ги префрли истрагите за корупција на потенцијално попослушни истражители. Во говорот синоќа, Зеленски ја критикуваше ефикасноста на антикорупциската инфраструктура на Украина, велејќи дека случаите „лежеле во мирување“.
„Нема рационално објаснување зошто кривичните случаи вредни милијарди „висат“ со години“, предупреди тој.
Додаде дека главниот обвинител ќе обезбеди „неизбежна казна“ за оние што го прекршиле законот.
Гласањето за новиот закон дојде само еден ден откако агенцијата за внатрешна безбедност на Киев уапси двајца службеници на NABU под сомнение за врски со Русија и спроведе обемни претреси на вработените во агенцијата од други причини.
Шефот на NABU, Семен Кривонос, го повика Зеленски да не го потпишува законот за брза постапка, кој го опиша како обид за „уништување“ на антикорупциската инфраструктура на Украина.
Комесарот за проширување на ЕУ, Марта Кос, напиша на X дека е „сериозно загрижена“ од развојот на настаните.
„Отстранувањето на клучните заштитни мерки што ја штитат независноста на НАБУ е сериозен чекор назад“, предупреди таа, потсетувајќи дека владеењето на правото е „во самото срце“ на преговорите за пристапување со ЕУ.
NABU и SAPO беа основани по револуцијата на Мајдан во 2014 година, со која беше соборен прорускиот претседател и беше свртен Киев кон Западот. Двете агенции ја засилија својата работа за време на војната, покренувајќи обвиненија против пратеници, министри и поранешниот заменик-началник на кабинетот на Зеленски.
Активистите против корупцијата се вознемирени откако властите овој месец обвинија водечки активист против корупцијата за измама и избегнување на воена служба. Критичарите ги прикажаа обвиненијата како политичка одмазда за разоткривање на корумпирани службеници.