Кинескиот лидер Си Џинпинг ги нападна Соединетите Американски Држави, осудувајќи ги нивните „практики на малтретирање“ и претставувајќи ја својата земја како нов лидер на глобалниот поредок, додека надворешната политика „Америка на прво место“ на претседателот Доналд Трамп ја преобликува светската сцена, објави Си-Ен-Ен.
„Домашните правила на неколку земји не треба да им се наметнуваат на други“, изјави Си пред повеќе од 20 светски лидери собрани на дводневниот самит на Шангајската организација за соработка (ШОС). Средбата во северниот пристанишен град Тјанџин е дизајнирана да го истакне глобалното лидерство на Кина и нејзиното силно партнерство со Русија, додека двете сили се стремат да ја преобликуваат светската политика во своја корист, а на сметка на Соединетите Американски Држави и нивните сојузници.
Самитот, поддржан од Пекинг и Москва, е најголемиот дипломатски настан на Кина во годината, привлекувајќи ги најголемите личности, вклучувајќи го рускиот претседател Владимир Путин, индискиот премиер Нарендра Моди и турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган. Си вети 2 милијарди јуани (280 милиони долари) грантови за членовите на ШОС оваа година и дополнителни 10 милијарди јуани (1,4 милијарди долари) кредити за банкарскиот конзорциум на организацијата во текот на следните три години.
„Треба да ја искористиме силата на нашите мега-пазари и економската комплементарност меѓу земјите-членки и да го подобриме олеснувањето на трговијата и инвестициите“, рече кинескиот лидер. Подоцна тој претстави нова Иницијатива за глобално управување, која се темели на неговите претходни иницијативи за безбедност, развој и цивилизација, и заедно тие ја формираат рамката за неговата визија за преобликуван меѓународен поредок.
„Се радувам на соработката со сите земји за изградба на поправеден и порамноправен систем на глобално управување“, рече Си, ветувајќи поголемо влијание за земјите во развој. „Треба да продолжиме да уриваме ѕидови, а не да ги градиме; да бараме интеграција, а не одвојување“, додаде тој. Без директно да ги спомене Соединетите Американски Држави, Си вети дека ќе се спротивстави на „хегемонизмот“, „менталитетот на Студената војна“ и „принудните практики“ – термини што Пекинг често ги користи за да го критикува Вашингтон.
Самитот е исто така пример за растечките врски меѓу Кина и Русија и пријателството меѓу нивните автократски лидери. Путин рече дека ШОС ги поставил темелите за „нов систем“ на безбедност во Евроазија, алтернатива на западните сојузи. Новиот систем, рече тој, ќе „ги замени застарените евроцентрични и евроатлантски модели“ и нема да им дозволи на некои земји да ја обезбедат својата безбедност на сметка на другите. Длабокиот личен однос меѓу Си и Путин беше очигледен за време на гала вечерата во неделата, каде што беа видени како разговараат и се смеат, одразувајќи опуштена атмосфера меѓу двајцата лидери.
Средбата на ШОС е прва можност лидерите да се сретнат од самитот на Путин со Трамп во Алјаска во август, и доаѓа во време кога Путин се спротивставува на притисокот од Западот да ја прекине војната во Украина. Путин го искористи својот говор за да ги повтори своите поенти, тврдејќи дека кризата „не е резултат на руска агресија врз Украина, туку последица на државен удар во Украина, кој беше поддржан и испровоциран од Западот“. Тој ги пофали напорите на Кина и Индија за решавање на кризата и го опиша „разбирањето“ постигнато со Трамп во Алјаска како „отворање на патот кон мирот“. Тој додаде дека Си веќе дал детален извештај за разговорите со американскиот претседател.
Иако политиките на Трамп предизвикуваат загриженост низ целиот свет, Пекинг го гледа тоа како можност да ја зајакне сопствената визија. Царината на Трамп од 50% за индиските стоки ги влоши односите со Моди и го забрза претпазливото зближување меѓу Њу Делхи и Пекинг. Индискиот премиер се сретна со Си во неделата, што е негова прва посета на Кина по седум години. Во понеделник, Моди покажа блискост со домаќинот и рускиот лидер, прегрнувајќи го Путин пред заедно да му се приближат на Си, по што тројцата лидери имаа срдечен разговор. Според аналитичарите, Путин сака да покаже со овој самит дека Русија не е изолирана на светската сцена и дека има силни партнери и покрај притисокот од Западот.