Американските научници објавија дека постигнале огромен успех во трката кон нуклеарна фузија, технологија која со децении се смета за потенцијален извор на речиси бесконечна енергија.
Истражувачите денеска потврдија дека надминале огромна бариера – произвеле повеќе енергија од експериментот за фузија отколку што инвестирале во него, пренесува Би-Би-Си. Но, експертите велат дека ќе помине извесно време додека енергијата на фузија да влезе во домовите на луѓето.
Експериментот беше спроведен во Националната лабораторија Лоренс Ливермор во Калифорнија. Нуклеарната фузија долго време се опишува како „свет грал“ на производството на енергија. Работи на принцип на спојување на два светлосни атоми, при што се ослободува огромна количина на енергија.
The US Department of Energy is currently announcing some breakthroughs on #nuclear #fusion 🍿🍿 @ENERGY https://t.co/309VzRSqGB
— Stefano Moret (@StefanoMoret) December 13, 2022
Фузијата е спротивна на фисијата, во која енергијата се ослободува кога тешките атоми се разделуваат. Технологијата на фисија моментално се користи во нуклеарните реактори, но процесот произведува и многу несакан нуклеарен отпад, кој зрачи со години по неговото производство. Нуклеарниот отпад произведен во реактори за фисија може да биде опасен и треба да се складира многу внимателно на безбеден начин.
Нуклеарната фузија произведува многу повеќе енергија и многу мала количина на радиоактивен отпад, чиј животен век е многу краток. Друга важна предност на фузијата во однос на фисијата е тоа што фузијата не произведува стакленички гасови и затоа не придонесува за климатските промени.
BREAKING NEWS: This is an announcement that has been decades in the making.
On December 5, 2022 a team from DOE's @Livermore_Lab made history by achieving fusion ignition.
This breakthrough will change the future of clean power and America’s national defense forever. pic.twitter.com/hFHWbmCNQJ
— U.S. Department of Energy (@ENERGY) December 13, 2022
Но, еден од главните предизвици за производство на енергија преку фузија е „принудувањето“ и задржувањето на елементите кои се спојуваат за да произведат енергија, што бара исклучително висока температура и притисок. Досега, ниту еден експеримент со фузија не успеал да произведе повеќе енергија отколку што била искористена за да функционира.
Експериментот во лабораториски објект во Калифорнија чини околу 3,5 милијарди долари. Во експериментот, мала количина на атоми на водород се става во капсула со големина на зрно бибер. Потоа моќен ласер го загрева и го компресира водородното гориво.
Ласерот е толку моќен што може да ја загрее капсулата до неверојатна температура од 100 милиони Целзиусови степени, што е значително повисока од температурата во центарот на Сонцето и создава притисок поголем од 100 милијарди притисоци во Земјината атмосфера. Под такви сили, капсулата почнува да имплодира, атоми на водород се спојуваат и ослободуваат енергија.