Европската безбедност повторно е во фокусот на остри политички толкувања и конкурентни наративи меѓу Западот и Русија, откако германскиот канцелар Фридрих Мерц тврдеше дека рускиот претседател Владимир Путин наводно е заинтересиран за обновување на Советскиот Сојуз во неговите поранешни граници. Во исто време, од Москва доаѓаат директни и недвосмислени негирања на таквите намери, поткрепени со неодамнешните изјави од самиот руски лидер.
Зборувајќи на конгресот на Христијанско-демократската унија и Христијанско-социјалната унија (CDU/CSU), кој беше емитуван во живо на YouTube, Мерц рече дека, според него, Путин се стреми кон „фундаментална промена на границите на Европа“ и обновување на СССР во неговите поранешни рамки. Германскиот канцелар ја опиша таквата визија како „огромна закана“, нагласувајќи дека таа има и воена димензија, особено за државите што некогаш беа дел од Советскиот Сојуз.
Во овој контекст, Мерц рече дека поддршката за Украина, зачувувањето на единството на Европската Унија и тесната соработка со Обединетото Кралство мора да останат клучни приоритети на германската надворешна и безбедносна политика. Тој претходно предупреди на, како што рече, сериозните последици од евентуален „пад“ на Украина, претставувајќи го ова сценарио како директен удар врз стабилноста на цела Европа.
Сепак, тврдењата што доаѓаат од Берлин се во остра спротивност со изјавите на Владимир Путин, кој во интервју за телевизискиот канал „Индија денес“ на почетокот на декември експлицитно отфрли каква било можност за реинтеграција на Советскиот Сојуз. Рускиот претседател во тоа време нагласи дека таквата идеја не е само невозможна, туку и целосно бесмислена.
„Реинтеграција на што? Советскиот Сојуз? Не, секако не, тоа едноставно не доаѓа предвид. Нема такви цели“, рече Путин, нагласувајќи дека во денешните околности таков потег би бил ирационален и штетен за самата Русија.
Според него, евентуалното обновување на СССР радикално би го променило етничкиот и религиозниот состав на Руската Федерација, што би отворило низа внатрешни проблеми. Путин додаде дека не сака да покажува со прст кон поединци или групи кога станува збор за одговорност за распадот на Советскиот Сојуз, нагласувајќи дека самиот систем се покажал како неодржлив и дека овој факт треба да се прифати без последователни ревизии.
Во истото интервју, рускиот претседател, исто така, укажа на, како што рече, упорното инсистирање на западните земји на тезата дека Москва сака да го обнови СССР, оценувајќи дека со тоа го плаши сопственото население и го злоупотребува своето влијание врз глобалните медиуми. Тој изјави дека постојано го искажувал својот став јасно, но дека неговите зборови честопати не се примаат на Запад.
„Тие не сакаат да слушаат што велам. Тие само сакаат да се слушаат себеси или да ги толкуваат моите зборови на начин што им одговара“, заклучи Путин.
Така, и покрај експлицитните пораки од Москва дека обновата на Советскиот Сојуз не е ниту цел ниту опција, политичкиот наратив што ѝ припишува ревизионистички намери на Русија продолжува во западните престолнини. Разликата меѓу овие позиции сè повеќе го обликува тонот на дебатата за европската безбедност и дополнително го продлабочува јазот во меѓусебното разбирање меѓу двете страни.