Јужноафрикански маж, со темни кругови под очите од непроспиени ноќи, вели дека неговиот постар брат бил намамен да се бори за Русија на фронтот во украинскиот Донбас.
„За нив тоа е самоубиствена мисија бидејќи никогаш не биле воена обука. Тие немаат воена обука, немаат воено искуство“, вели Бонгани, чие име „Скај њуз“ го промени за негова безбедност.
Во скриениот двор на еден скромен хотел во покраината Квазулу-Натал, тој додава: „Тие никогаш не виделе војна. Тие се само телохранители кои сакале да најдат работа и да ги прехранат своите семејства. Тоа е сè.“
Бонгани вели дека неговиот брат отпатувал во Русија преку Дубаи откако му било кажано дека таму ќе биде обучен за телохранител, заедно со најмалку 16 други јужноафрикански мажи. Откако потпишале договор на руски јазик, немало враќање назад.
„Проблемите започнале кога биле префрлени од Русија во Украина и ги прашале: „Луѓе, каде одиме сега? Тука сме на обука.“ И потоа Русите рекоа: „Каква обука? Не знаеме ништо за обуката. Она што го знаеме е дека потпишавте договор. Сега сте под наша команда, под руската армија“, раскажува Бонгани.
Скај њуз имал пристап до тажни видео пораки од јужноафрикански мажи кои тврдат дека биле заробени и испратени на бојното поле во Украина.
Во едно видео, човек во воена униформа го опишува моментот кога ги потпишале договорите. Тој тврди дека Дудузиле Зума-Самбудла, ќерката на поранешниот јужноафрикански претседател Џејкоб Зума, ги наговорила практично да ги потпишат своите смртни пресуди.
„Одбивме да ги потпишеме договорите затоа што беа напишани на руски, што не го разбиравме. Побаравме преведувач, некој што може да го преведе јазикот. Ни рекоа дека нема мрежа“, вели тој на течен англиски јазик.
„Потоа Дудузиле дојде со еден човек по име Хоса. Таа рече дека моравме да потпишеме договор бидејќи тие го направиле истото. Дудузиле рече дека поминува низ истата обука како нас, истото образование, но за жал нема да биде со нас бидејќи се обучува некаде на друго место. Да, се согласивме. Потпишавме затоа што ѝ веруваме на оваа жена, Дудузиле“, додаде тој.
На пет часа возење, во покраината Гаутенг, новинарите на „Скај њуз“ следеа уште еден случај на сомнително регрутирање платеници, овој пат во суд во Јоханесбург.
Петтемина осомничени беа донесени во преполната судница во Кемптон Парк откако беа уапсени на пат кон излез од аеродромот „Оливер Р. Тамбо“ во Јоханесбург. Полицијата доби дојава дека наводно патуваат во Русија преку Обединетите Арапски Емирати.
Тројца млади мажи на едниот крај од обвинителната клупа гледаат во подот. Најмладиот има само 21 година. На другиот крај е 39-годишната Патриша Мантуала, која е обвинета за нивно регрутирање. По одложеното рочиште, судот им одобри ослободување со кауција.
Полковник Катлего Могале, портпарол на Дирекцијата за борба против приоритетен криминал (DPCI), позната како „Јастреби“, на прес-конференција изјави дека не ја исклучуваат можноста за повеќе апсења.
Како што се појавуваат знаци за зголемено регрутирање, семејствата на оние кои тврдат дека биле заробени и принудени да се борат за Русија во Украина се обидуваат, и покрај сите очекувања, да го обезбедат своето враќање дома.
„Имате работа со луѓе кои се многу добро познати во Јужна Африка, а тука никој не е безбеден и никогаш не знаеме што може да ни се случи следно. Што ќе се случи со нашето семејство“, се прашуваше Бонгани.