Планот на американскиот претседател Доналд Трамп за прекин на војната во Украина би барал од Украина да се откаже од дополнителна територија на исток, да ја ограничи големината на своите вооружени сили и да се согласи никогаш да не се приклучи на НАТО, според нацрт-документот до кој дојде „Аксиос“ и потврден од украински функционер, американски функционер и извор запознаен со предлогот.
Американската страна врши притисок врз Украина да постигне договор на краток рок. Иако планот вклучува предлози што Украина досега постојано ги отфрла, претседателот Володимир Зеленски не ја исклучува можноста за дискусија за него.
Висок функционер на Белата куќа призна дека планот „не е лесен“ за Украина, но истакна дека САД веруваат дека војната мора да заврши и дека ако тоа не се случи, Украина би можела да изгуби уште поголема територија.
Покрај територијалните отстапки на Украина, во документот се наведува дека ќе следи „решителен координиран воен одговор“ во случај на понатамошно руско напредување. Не е наведено каква улога би играле САД во таа реакција.
Планот има и економски елементи: дел од замрзнатите руски средства би се користел за обнова на Украина, би се укинале санкциите против Русија, САД и Русија би соработувале долгорочно во области како што се вештачката интелигенција и експлоатацијата на минерали, а Русија би се вратила во Г8.
Сите страни би добиле амнестија за дејствија за време на војната, што значи дека руските функционери и војници не би можеле да бидат гонети за воени злосторства. Планот, исто така, предвидува Украина да организира избори во рок од 100 дена од склучувањето на договорот. Во септември, Зеленски истакна дека сака избори по воспоставувањето на прекинот на огнот.
The full 28-point U.S. peace plan for Ukraine, reportedly backed by Trump, has been published by MP Honcharenko. This thread outlines the key points. What’s clear is that the so-called Witkoff plan heavily favors Russia while offering little to nothing for Ukraine.
1/9 pic.twitter.com/EzuCTiQNRB
— NOELREPORTS 🇪🇺 🇺🇦 (@NOELreports) November 20, 2025
Детален список од 28 точки
1. Ќе се потврди суверенитетот на Украина.
2. Ќе се склучи сеопфатен пакт за ненапаѓање меѓу Русија, Украина и Европа. Сите двосмислености од изминатите 30 години ќе се сметаат за решени.
3. Се очекува Русија да не ги напаѓа соседните земји, а НАТО нема дополнително да се шири.
4. Ќе се одржи дијалог меѓу Русија и НАТО, со посредство на САД, за решавање на безбедносните прашања и создавање услови за деескалација и идна економска соработка.
Украина ќе вети дека нема да се приклучи на НАТО
5. Украина ќе добие сигурни безбедносни гаранции. Американски функционер истакна дека ова би била експлицитна безбедносна гаранција на САД за Украина, за прв пат официјално.
6. Вооружените сили на Украина ќе бидат ограничени на 600.000 лица. Украинската армија сега има 800.000–850.000 лица, во споредба со околу 250.000 пред војната.
7. Украина ќе вклучи во својот устав дека никогаш нема да се приклучи на НАТО, а НАТО ќе додаде во своите статути дека Украина нема да биде примена во иднина.
8. НАТО се обврзува да не распоредува војници во Украина.
9. Европските борбени авиони ќе бидат стационирани во Полска.
Реинтеграција на Русија во глобалната економија
10. Гаранцијата за безбедност на САД вклучува:
САД добиваат надомест за гаранцијата;
ако Украина ја нападне Русија, гаранцијата се прекинува;
ако Русија ја нападне Украина, се воспоставува решителен воен одговор, се враќаат сите глобални санкции и се прекинуваат сите придобивки од договорот;
ако Украина лансира ракета кон Москва или Санкт Петербург без причина, гаранцијата престанува да важи.
11. Украина ќе има право на членство во ЕУ и ќе добие краткорочен преференцијален пристап до европскиот пазар.
12. Глобалниот пакет за реконструкција на Украина вклучува:
Фондот за развој на Украина (технологија, центри за податоци, вештачка интелигенција);
реконструкција и модернизација на инфраструктурата на гасоводот;
реконструкција на областите погодени од војната;
развој на инфраструктурата;
експлоатација на минерали и природни ресурси;
посебен финансиски пакет од Светската банка.
13. Русија ќе биде реинтегрирана во глобалната економија:
постепено укинување на санкциите;
долгорочни договори меѓу САД и Русија за енергија, инфраструктура, вештачка интелигенција, Арктик итн.;
Русија се враќа во Г8.
14. Замрзнатите средства ќе се користат на следниов начин:
100 милијарди долари од руските замрзнати средства ќе бидат инвестирани во реконструкцијата на Украина;
САД добиваат 50% од профитот;
Европа додава 100 милијарди долари;
Остатокот од замрзнатите средства оди во заеднички американско-руски инвестициски фонд.
Украина останува ненуклеарна држава
15. Ќе се формира заедничка американско-руска безбедносна работна група.
16. Русија законски ќе ја потврди политиката на неагресија кон Европа и Украина.
17. САД и Русија ќе го продолжат важењето на договорот за контрола на нуклеарното оружје.
18. Украина се обврзува да остане ненуклеарна држава.
19. Нуклеарната централа Запорожје ќе биде пуштена во употреба под надзор на МААЕ, а енергијата ќе се дели 50:50.
Текстот продолжува под рекламата
Создавање на демилитаризирана тампон зона
20. Двете држави ќе спроведат програми за поттикнување на толеранција и заштита на малцинствата.
Украина ќе ги усвои правилата на ЕУ за верска толеранција и јазик;
двете држави ќе ги укинат дискриминаторските мерки;
„Нацистичката идеологија“ ќе биде забранета.
21. Територии:
Крим, Луганск и Донецк ќе бидат признати како де факто руски, вклучително и од САД;
Сегашната линија „замрзнува“ во Херсон и Запорожје
Русија ќе се повлече од другите договорени области;
Украинските сили ќе се повлечат од делот од Донецката област што го контролираат; оваа област ќе стане демилитаризирана тампон зона, меѓународно призната како територија на Руската Федерација;
На руските сили нема да им биде дозволено да влезат во тампон зоната.
22. Русија и Украина се обврзуваат да не ги менуваат новите територијални аранжмани со сила.
23. Русија нема да ја попречува украинската трговија на Днепар; ќе се постигне договор за извоз на жито преку Црното Море.
Целосна амнестија за дејствија за време на војната
24. Ќе се формира хуманитарен комитет:
размена на сите затвореници и тела („сите за сите“);
враќање на сите цивили и деца;
програми за повторно обединување на семејствата;
мерки за ублажување на страдањата на жртвите.
25. Украина ќе одржи избори во рок од 100 дена.
26. Сите страни ќе добијат целосна амнестија за дејствија за време на војната.
27. Договорот ќе биде правно обврзувачки, а неговото спроведување ќе го надгледува Мировен совет предводен од претседателот Трамп.
Текстот продолжува под рекламата
28. Прекинот на огнот ќе стапи на сила веднаш откако двете страни ќе се повлечат кон договорените точки.
Планот го состави претставникот на Трамп, Стив Виткоф, со придонес од државниот секретар на САД, Марко Рубио, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер.
Виткоф се консултираше и со рускиот претставник Кирил Дмитриев. Дмитриев за „Аксиос“ изјави дека е оптимист бидејќи, за разлика од претходните обиди, „чувствува дека овој пат руската позиција навистина се слуша“. Претседателот Владимир Путин сè уште јавно не го одобрил планот.
По средбата со Дмитриев, Виткоф и Кушнер разговараа за планот и со украинскиот советник за национална безбедност, Рустам Умеров. Американскиот секретар на армијата, Ден Дрискол, вчера му предаде на Зеленски писмен план.
Зеленски: Јасно ги истакнавме црвените линии
По средбата, Зеленски рече дека е подготвен да разговара за тоа со Трамп и неговиот тим. Зеленски го опиша планот како „американска визија“, но не и како конечен предлог. Тој рече дека Украина јасно ги зацртала своите црвени линии и ќе ги даде своите коментари за предлогот „навистина да има смисла“.
Американски функционер изјави за „Аксиос“ дека администрацијата на Трамп го смета планот за „жив документ“ што може да се менува во зависност од дискусиите. Според истиот извор, Украина позитивно одговорила на многу точки за време на преговорите и успеала да вклучи некои од своите позиции.
Трамп лично го одобрил планот. „Вложуваме сериозни напори да најдеме решение што ќе ја заврши војната во Украина, исто како што ја завршивме војната во Газа. Веруваме дека овој план не е лесен, но е добар за Украина“, рече висок функционер на Белата куќа.