Техеран нема да преговара директно со САД за нуклеарната програма на Иран, а врховниот лидер ајатолахот Али Хамнеи ги нарече разговорите со Вашингтон „ќорсокак“ додека се водат дипломатски разговори на Генералното собрание на Обединетите нации (ГСОН), објави Ал Џезира.
Коментарите на Хамнеи на иранската државна телевизија вчера следеа по состанокот меѓу министерот за надворешни работи Абас Арагчи и дипломати од Германија, Франција и Обединетото Кралство – познати како Е3 – како и високиот претставник на Европската унија за надворешни работи и безбедносна политика, Каja Калас, за да разговараат за повторното воведување на санкциите, кои треба да стапат на сила за неколку дена.
Продолжувањето на разговорите со САД е главна точка на сопнување меѓу преговарачите. За време на својот говор на ГСОН, американскиот претседател Доналд Трамп вети дека Иран „никогаш нема да има нуклеарно оружје“, опишувајќи го Техеран како „најголем државен спонзор на тероризмот во светот“.
– САД однапред го објавија исходот од преговорите, рече Хамнеи во снимено обраќање и додаде „резултатот е прекин на нуклеарните активности и збогатувањето и додаде “Ова не се преговори. Ова е наредба, наметнување“.
За потсетување, Советот за безбедност на ОН (СБОН) пред неколку дена отфрли резолуција за продолжување на олеснувањето на санкциите за Иран. Земјите од Е3 го обвинија Техеран за кршење на своите нуклеарни обврски, вклучително и акумулирање залихи на ураниум повеќе од 40 пати повеќе од дозволеното ниво според нуклеарниот договор од 2015 година, од кој Трамп еднострано се повлече во 2018 година за време на неговиот прв мандат.
Заедничкиот сеопфатен план за акција (JCPOA) беше потпишан меѓу Иран и светските сили, вклучувајќи ги и САД, и ги укина санкциите во замена за ограничување на нуклеарните амбиции на Иран. Сепак, како дел од неговата политика на „максимален притисок“, Трамп повторно воведе санкции врз Иран во 2018 година.
Администрацијата на претседателот Џо Бајден ја продолжи политиката на Трамп кон Иран, и покрај тоа што првично ја критикуваше.
Европските земји изјавија дека се подготвени да го продолжат рокот за санкции ако Иран продолжи со директните преговори со САД за неговата нуклеарна програма, им дозволи на инспекторите на ОН пристап до неговите нуклеарни постројки и ја разјасни ситуацијата со повеќе од 400 килограми високо збогатен ураниум, кој, според нуклеарната агенција на ОН, го има на располагање.
Џејмс Бејс од Ал Џезира објави дека германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул изјавил дека вчерашниот состанок на маргините на Генералното собрание на ОН „не поминал баш добро“.
Европскиот преговарачки тим мора да види некои „сериозни потези“ од Иран за да избегне санкции, изјави шефот на дипломатијата на ЕУ, Калас.
„Дипломатијата има шанса. Роковите истекуваат, па ќе видиме. Исто така, треба да видиме некои сериозни потези од иранската страна“, рече таа.
Иран постојано негираше дека развива нуклеарно оружје, но го потврди своето право на мирно користење на нуклеарната енергија. Говорот на Хамнеи вчера ја потврди нуклеарната доктрина на Техеран: Иран не сака нуклеарно оружје, но нема да попушти пред меѓународниот притисок, објави Тохид Асади од Ал Џезира од Техеран.