Светот на алпското скијање се среќава овој викенд во Зелден, Австрија, на традиционалното отворање на Светскиот куп.
Но, оваа година почетокот на сезоната повторно е загрозен од опасност од недостаток на снег и од глобалното затоплување.
На снимката од глечерот Ретенбах, од каде што скијачите ќе ја започнат оваа прва етапа во австриски Тирол, „белиот јазик“ што ја оцртува скијачката патека е место среде карпест предел речиси без снег, пренесува агенцијата Хина.
Сепак, нема причина за грижа во Зелден, кој беше домаќин на отворањето на сезоната веќе триесет години.
Минатата недела Меѓународната скијачка федерација (ФИС) ја спроведе неопходната „контрола на снег“ и даде зелено светло за одржување на натпревари кои минатата година делумно беа откажани поради лошите временски услови.
Меѓутоа, во време кога австриските глечери се повлекуваат со полна брзина под влијание на климатските промени, ваквото натпреварување на почетокот на сезоната веќе не е едногласно прифатено.
„Нашите глечери не смеат да бидат жртви на престижни проекти“, стигна осуда од Гринпис, обвинувајќи ги организаторите дека користеле багери на Ретенбах за подготовка на стазата.
Темата предизвика дури и реакција кај австриската влада.
„Неразбирливо е да се продолжи со почетокот на сезоната по секоја цена во октомври, никој не разбира зошто е неопходно да се скија на она што останало од глечерот под овие околности“, рече австриската министерка за животна средина Леоноре Гевеслер.
Неколку стотици километри западно од Зелден, на различен глечер и во друга земја, критиките се слични.
Во средината на ноември, првите спустови во сезоната мора да се одржат на уникатната патека помеѓу Зермат (Швајцарија) и Червинија (Италија).
Најавена со голема помпа, оваа спектакуларна трка под култниот врв Матерхорн беше откажана во 2022 година поради недостаток на снег.
Снегот падна добро оваа година, но откритијата во швајцарскиот печат за потенцијално нелегална работа на глечерот што ќе биде домаќин на трката беа широко објавени, што поттикна неколку здруженија да контактираат со локалните власти кои на крајот наредија прекин на работата надвор од овластеното скијачко подрачје.
Организаторите целосно го демантираат пречекорувањето на нивните овластувања и повторуваат дека овие одлуки нема да имаат влијание врз одржувањето на настаните.
„Го сакаме нашиот спорт, ја сакаме нашата околина, па кога ќе видиме што се случува во Зермат, се чувствуваме погодени“, реагираше Алексис Пантуро на прес-конференцијата во Зелден.
„Ние сме први на удар од глобалното затоплување. Сакаме да ја зачуваме нашата животна средина, а во исто време сакаме да продолжиме со нашите активности. Прашањето е како сето тоа да го направиме што е можно подобро“, резимира победникот на големиот кристален глобус во 2021 година.
За него одложувањето на почетокот на сезоната е „вистински проблем“, особено што на некои глечери може да се скија „до јуни без проблеми“.
Но, подоцнежниот почеток подразбира други проблеми, особено „намалување на можностите за тренинг“ како и спортистите предизвици за „целата скијачка економија зад тоа“, нагласи Французинот.
Во февруари, стотици професионални скијачи, вклучително и американската ѕвезда Микаела Шифрин, потпишаа писмо подготвено од здружението „Да ги заштитиме нашите зими“ (POW) во кое бараат од ФИС да ги засили своите напори за заштита на животната средина.
It's time to take action! Following the images of excavators in Zermatt for @fisalpine World Cup and the open letter signed by 500 athletes last winter, we demand action.
👉🏼 Join the call for FIS to become a leader on climate. Sign the petition now! https://t.co/D0YhqXvYg1 pic.twitter.com/VtGdj3swzq— Protect Our Winters Switzerland (@POWSwitzerland) October 19, 2023
Истото здружение минатата недела покрена петиција, која оттогаш ја потпишаа околу 30.000 луѓе, барајќи од ФИС да се „разбуди“, сметајќи дека сликите во Зелден и Цермат „ја шокирале и ја оштетиле веродостојноста на спортската зима“.
„Вашите постапки му штетат на угледот на ФИС, но и на иднината на скијањето и на кредибилитетот на сите оние кои искрено се обидуваат да се борат за климатските активности“, се вели во соопштението на ФИС, потсетувајќи на нејзините цели во однос на намалување на емисиите на јаглерод диоксид и неколку мерки кои веќе се преземени во оваа област, од одложување на почетокот на сезоната за една недела до назначување директор за „одржливост“.
Од спортска страна, трката за глобуси ќе биде главна цел на скијачите оваа сезона во отсуство на Светско првенство или Олимпијада.
Микаела Шифрин, петкратната победничка на кристалниот глобус и Швајцарецот Марко Одермат, победник во 2022 и 2023 година, се главни фаворити.