Советот на Народната банка на Република Македонија денеска одржа редовна седница на која беше разгледан и усвоен најновиот Квартален извештај и макроекономските проекции до 2021 година. Во текот на третото тримесечје годинава, основната каматна стапка беше намалена од 3% на 2,75%, одразувајќи ги здравите економски основи и отсуството на нерамнотежи, а видливи преку континуираните поволни движења на девизниот пазар, солидната надворешна позиција и стабилните очекувања на економските субјекти.
Во однос на последните макроекономски проекции, во рамки на извештајот се упатува на одредени промени споредено со априлската проекција. Имено, очекувањата за растот за 2018 година се ревидирани во надолна насока, од 3,2% очекуван раст во април, на 2,3%. Овие промени, главно произлегуваат од остварувањата во првата половина од 2018 година, кога економијата забележа понизок раст од очекуваниот, пред се како одраз на падот на инвестициите. Од друга страна, и во рамки на овој циклус проекции, задржани се оцените за раст од 3,5% во 2019 година, со понатамошно негово забрзување на 3,8% и 4% во 2020 година и 2021 година, соодветно.
За овој период на проекции се задржуваат досегашните претпоставки за раст којшто главно произлегува од извозот и инвестициите, и покрај малку понеповолниот надворешен амбиент, којшто главно се должи на малку понискиот раст на странската побарувачка и на зголемените ризици за светската економија, во споредба со претходните согледувања.
Главни фактори за растот и натаму се активностите на новите индустриски капацитети ориентирани кон извоз, странските инвестиции, како и јавните инвестиции во патната инфраструктура. Во поглед на структурата на растот, се очекува дека домашната побарувачка ќе продолжи да има најголем придонес кон растот во периодот на проекции, со исклучок на 2018 година, кога значителен позитивен придонес ќе има нето-извозот.
Во поглед на идната патека на движење на цените во домашната економија, најновите проекции упатуваат на задржување на амбиентот на стабилни цени и отсуство на позначителни инфлациски притисоци. Кај проекцијата на инфлацијата направена е надолна корекција за 2018 година, односно стапката на инфлација е ревидирана на 1,6% (наспроти 2% во априлските проекции), главно заради тековно пониските остварувања. Се очекува стапката на инфлација во 2019 година да изнесува 2%, исто како во претходниот циклус проекции, а динамиката на раст на домашните цени од околу 2% се очекува да се задржи до 2021 година.
И во рамки на овој циклус проекции, во кварталниот извештај се посочува на задржување на досегашните оцени за поволна и стабилна надворешна позиција, со низок дефицит во тековната сметка и долгорочни извори на финансирање доволни за покривање на дефицитот и дополнителна акумулација на девизни резерви. Оценетиот дефицит на тековната сметка за 2018 година изнесува 0,5% од БДП (надолна ревизија во однос на 1,5% од БДП во претходната проекција), додека на среден рок истиот се очекува во просек да изнесува 1,6% од БДП. Показателите за адекватност на девизните резерви покажуваат дека тие ќе се задржат во сигурната зона во текот на целиот период на проекции.
Kредитната активност на банкарскиот сектор и натаму се оценува како важен фактор на поддршка на економскиот раст. За 2018 година, согласно со остварувањата од почетокот на годината, направена е нагорна корекција кај кредитите на приватниот сектор, при што кредитниот раст е проектиран на 8,4%, наспроти 6,5% со априлските проекции. За 2019 година се очекува слична динамика на раст на кредитната активност од 8,5% (7,7% во априлската проекција), додека за наредниот период заклучно со 2021 година, кредитниот раст во просек се очекува да изнесува 8,4%. Оцените за забрзување на кредитниот раст се засноваат на претпоставките за стабилни очекувања, раст на депозитниот потенцијал на банките и засилена економска активност.
Ризиците за остварување на основното макроекономско сценарио во делот на надворешното окружување се оценуваат како нешто понеповолни споредено со априлскиот циклус проекции. Притоа, надворешните ризици поврзани со глобалното економско окружување се оценуваат како неповолни и на краток и на среден рок, во услови на зголемена глобална неизвесност. Воедно, неизвесноста од домашниот политички контекст и натаму е присутна. Од друга страна, како и во априлските проекции, и во тековните проекции не се вградени ефекти од можен влез во НАТО и започнување на пристапните преговори со ЕУ.
Општо земено, последните макроекономски проекции укажуваат на здрави и солидни основи на домашната економија, со потенцијал за солиден раст, поддржан и од кредитната активност на банките, а при отсуство на инфлациски притисоци и задржување на поволната надворешна позиција. Ова сценарио претпоставува стабилен и предвидлив домашен политички амбиент и продолжување со политиката на поддршка на вкупната инвестициска активност во економијата, натамошен прилив на странски инвестиции, засилување на јавниот инфраструктурен циклус, како и релативно поволно надворешно окружување. Евентуалното неисполнување на вградените претпоставки или материјализација на нагласените неповолни ризици, може да доведе и до отстапувања од проектираната патека на клучните показатели.
НБРМ и во следниот период внимателно ќе ги следи движењата, како и промените во домашниот и надворешниот амбиент, со цел навремено и соодветно приспособување на монетарната политика.
Советот разгледа и други прашања од својата надлежност.