Славниот драмски писател Том Стопард, најпознат како добитник на Оскар за сценариото на филмот „Вљубениот Шекспир“, неколку дена престојува во Скопје на покана на издавачката куќа „Табернакул“, кој нему и на нобеловката Херта Милер, годинава им ја доделија меѓународната книжевна награда Табернакул.
Тој денеска на прес конференција во МНТ рече дека благодарејќи на наградата сретнал колеги со кои веднаш се разбрал.
– Она што е добро кога се добиваат награди е среќавањето со колеги писатели, издавачи, режисери, во мојот случај и актери, тоа постојано ве потсетува дека има повеќе работи што ве спојуваат отколку што ве разделуваат и покрај јазикот, кој е само еден детал, рече Стопард.
На прашањето како писателите и интелектуалците треба да влијаат во однос на диктаторските политички режими, тој рече дека духовно се идентификува со реакцијата на Вацлав Хавел за луѓето што живеат во диктатура.
– Литературата ја има способноста да го менува општеството. Инаку, како поинаку власта би се плашела од критика, рече Стопард.
Тој вели дека она во што верува е дека правата на поединецот и оние на поединецот се исти и не може да се стави на страна човечкото достоинство заради повисоки цели, бидејќи тогаш се прекинува врската меѓу правото и праведноста Том Стопард (1937) е еден од навлијателните и најпочитувани драмски автори во Британија и светот. Од 1997 е носител на титула витез што ја доделува британската кралица.
Роден во Чехословачка, за време на нацистичката окупација пребегнал и по Втората светска војна се преселил во Велика Британија, откако поминал три години во интернат во Индија. Работел како новинар и како театарски критичар. Автор е на повеќе култни драми, меѓу кои е „Розенкранц и Гилденстерн се мртви“ (поставена во Драмскиот театар во Скопје), како и на сценариото за филмот „Вљубениот Шекспир“.
Книжевната награда „Табернакул“ претставува бронзена скулптура изработена од академскиот вајар Горан Стаменков. Лауреатите, исто така, добиваат и златник од Книжевната академија Табернакул, како и паричен износ од 5.000 евра. Изборот на годинашните лауреати е со одлука на жирито, во состав Ферид Мухиќ, Горан Стефановски, Венко Андоновски, Цветан Враживирски и претходните добитници на оваа награда: Милан Кундера, Љубивоје Ршумовиќ, Орхан Памук и Виктор Ерофеев.
По повод доделувањето на наградата, издавачката куќа „Табернакул“ ќе ги промовира нови четири изданија: романот „Патничка на една нога“ и книгата есеи „Секогаш истиот снег и секогаш истиот чичко“ од Херта Милер, а од Том Стопард – трилогијата „Брегот на Утопија“ и трите драми (во една книга) „Аркадија“, „Рокенрол“ и „Тежок проблем“.
А.Б.