(ВИДЕО) Бугарски професор: Македонскиот јазик е литературен и постои и пред 1945 година

Од:

Професорот Александар Ќосев од универзитетот „Св. Климент Охридски“ во Софија смета дека македонскиот јазик е литературен, а не бугарски дијалект и дека историјата на македонскиот јазик не започнува во 1945 година.

– На оние кои тврдат дека македонскиот јазик е вештачки мора да им се каже дека и бугарскиот јазик е вештачка конструкција. Создаден е во 19 век – смета тој.

Ќосев изјави дека има четири ставови за односите меѓу бугарскиот и македонскиот јазик. Првото гледиште е официјалното бугарско гледиште и според него македонскиот јазик е кодифицирана норма на бугарскиот јазик. Ова гледиште се потпира на некоја хипотетичка лингвистичка историја. Вториот став е македонскиот.

„Официјалниот македонски поглед, кој не е само македонски, го дефинира и македонскиот јазик и неговиот однос со бугарскиот преку потеклото. Но, не преку историското потекло, туку преку потеклото на обичниот човек. Затоа што јазикот се раѓа секогаш кога ќе се роди бебе и кога ќе го научи својот мајчин јазик и кога ќе го научи овој волшебен, сладок мајчин говор. Односно, постои вроден однос на поединецот кон јазикот што го прави мајчин јазик. Замислете ја ситуацијата на луѓето, Македонците, кои живееле со овој мајчин говор, па некој доаѓа и им вели: „Ова не е ваш јазик“, што се случува потоа, секако следуваат шеги“, изјави Ќосев.

Третиот став е оној на модерната наука, кој е поддржан од него. Модерната наука истражува и е свесна за тоа како настанале модерните народи и како биле кодифицирани литературните јазици.
„Се осмелувам да кажам дека се согласувам со овој став и централниот приговор на бугарската страна, дека македонскиот е вештачка конструкција, овој став кажува нешто многу едноставно – добро, и бугарската е вештачка конструкција. Тоа е вештачка конструкција што се создавала во текот на еден век, 19 век, и која го кодифицирала јазикот на тој начин што има идентитет – политички идентитет, а не јазичен“, потенцира Ќосев.

Четвртиот став е оној на славистите насекаде во светот.

„Има лингвисти на светските универзитети и којзнае зошто не се сомневаат дека македонскиот јазик постои. Некако не наоѓаат заедничко гледиште со бугарските лингвисти“, рече Ќосев и додаде дека за оваа значителна „академска заедница“ македонскиот јазик заслужува да се проучува, неговата фонетика, морфологија, синтакса и неговата литература се несомнени. За овие слависти ширум светот, бугарско-македонскиот спор е „многу чуден и речиси неразбирлив“. За Александар Ќосев нема дилема дека македонскиот е литературен јазик.

„Сега кажав каде сум. За мене нема дилема дека македонскиот јазик е посебен литературен јазик и дека луѓето го користат. Тоа не е дијалект, бидејќи дијалектот се користи во одредени функционални сфери на општеството, односно дома, во секојдневниот живот, во домашна смисла, на нивоа, но дијалектите не можат да им служат на сите сложени современи сфери на животот. Тие не можат да се користат во болници, училишта, дипломатски канцеларии. Значи, македонскиот јазик од оваа гледна точка е полноправен јазик“, категоричен е Ќосев.

Тој смета дека историјата на македонскиот јазик не започнува со Коминтерната и нејзината „хипотетичка или нехипотетичка интервенција“ во 1945 година.

„ Со два збора, македонскиот јазик од една или друга причина се одвои, има самостојна судбина, му служи на целото македонско општество, во него е напишана голема поезија. Има традиции и тој што го негира тоа мора да е слеп, а тој што сè сведува на некакво потекло мора да запомни дека зборот потекло има две значења – потеклото на родот и потеклото на поединецот. „Никој не може да им го одземе чувството дека го зборуваат својот мајчин јазик на Македонците“, категорично рече Александар Ќосев.

Александар Ќосев е по потекло од Дојран. Неговиот татко е братучед на истакнатиот комунист, историчар, Македонец и заменик-главен уредник на „Работничко дело“ Дино Ќосев. Член е на ВМРО (Обединета). Во 1932 година, Дино Ќосев беше еден од првите што го покрена прашањето за признавање на посебна македонска нација. Во 1933 година емигрирал во СССР и поднесува извештаи до Коминтерната за неопходноста од признавање на посебна македонска нација.

Би можело да ве интересира

Преземените обврски мора да се почитуваат порачува францускиот амбасадор

Катерина Ѓуровски

Мицкоски: Предлог уставни измени во Собранието, пред формирање влада во Бугарија, е наивно

Катерина Ѓуровски

Почна средбата на Мешовитата историска комисија, прва со новиот состав на македонскиот тим

Прва средба на новиот тим македонски историчари во заедничката комисија со тимот од Бугарија

Мицкоски: Државата е блокирана од нерационален и билатерален спор

Катерина Ѓуровски

Мицкоски: Јотова советите да ги упати до буарските власти да дозволат Македонците да се организираат во невладини