Економист – Лондон
По падот на цените на нафтата и санкците од западот, и приходите од извозот опаднаа. Исплашените инвеститори повлекоа од земјата 150 милијарди долари. Како резултат на тоа, рубљата загуби половина од својата вредност спрема доларот. Но во последните неколку месеци таа се одвои од дното. Руските државни обврзници и акции исто така се опоравија. Руската централна банка ги намали своите базични камати – што беше незамисливо до само пред неколку месеци. На 30 април таа ја намали основната камата од 14 на 12,5 проценти. Сето тоа, според некои набљудувачи, е доказ дека инвеститорите гледаат претерано песимистички на руската економија. И грешат.
Од почетокот на годината, цените на нафтата лесно пораснаа. Тоа е добро за една економија во која нафтата претставува една половина од севкупниот извоз. Поефтината рубља само ќе го поддржи извозот. Новиот договор кој беше потпишан во февруари за укинување на подржаните од Русија сепаратисти во Украина, исто ги смири инвеститорите.
И покрај тоа, руската рубља е загатка затоа што во многу аспекти руската економија изгледа многу полошо отколку во декември. Инфлацијата на ниво од 16,54 проценти е за 5,6 проценти поени повисока. Таков скок вообичаено би требало да предизвика обезвреднување. Реалните цени брзо паѓаат. Валутните резерви на руската цетрална банка се намалени за околу 30 проценти само во оваа година, и за 130 милијарди долари во споредба со истото ова време минатата година. Според ММФ, економијата ќе опадне за четири проценти во 2015 година – и тоа е прилично оптимистичка прогноза.
Економските показатели не можат да го објаснат опоравувањето на рубљата, но поведението на руската цетрална банка можеби ќе фрли светло на ова прашање. Минатата година кога рубљата нагло опадна, таа започна програма на стабилизирање со 50 милијарди долари за дозволување на кредити во долари за компании со пригодна камата. Тоа беше особено полезно посебно во декември, кога руските компании беа исправени пред покривањето на еден куп увози. Оваа година, руските компании кои сега се со помали долгови за исплаќање кон странство, ги искористија ефтините долари за да инвестираат во руски активи со многу поголема доходовност, посочува Тимоти Еш од Стандард банк. Резултатот беше опоравување на рубљата и на други руски активи.
Но, на 20 април руската централна банка стави крај на таа инвестициска стратегија наречена „кери трејд“ откако ги поскапе заемите и со тоа го сопре обезвреднувањето на рубљата.
Што и следи на нестабилната валута? Нештата не изгледаат добро. Руските компании сеуште имаат надворешен долг од 100 милијарди долари со пад оваа година. Па затоа што рубљата останува слаба, а државните валутни ресзерви се намалуваат, покривањето на кредитите може да биде тешко. Аналитичари од консултантската компанија Кепитал економикс сметаат дека руската држава повторно ќе треба да помогне. Според Андерс Аслунд од институтот Петерсон, руската централна банка всушност располага со околу 150 милијарди долари ликвидни резерви во странска валута. Ако на тоа се додаде големиот државен дефицит и големото излевање на капитали, резервите по неколку месеци ќе бидат доста пониски. Тогаш Кремљ може да се обиде да го исплати долгот кон странство ако печати рубљи за да купи странски валути. Ако тоа се случи, се очекуваат уште поголеми потреси.