Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска потврди дека испраќа висока делегација на преговорите со Русите во Истанбул, а ќе ја предводи министерот за одбрана, Рустем Умеров.
Ова се првите директни преговори по оние кои пропаднаа на самиот почеток на целосната руска инвазија во 2022 година. Тоа е симболично и политички многу силен избор, бидејќи Умеров не е само висок државен функционер, туку и член на народ чија судбина е нераскинливо поврзана со руската окупација на Крим.
The #Ukrainia|n delegation to negotiate with the occupying #Russia in Istanbul will be headed by my dear brother Rustem Omer, the architect of the grain agreement. I have always been proud of him, he is a true #Crimea|n #Tatar son who will beat Russia at the table. pic.twitter.com/UL6tqMtk7u
— Ahmet Özay (@aoezay) May 15, 2025
Рустем Умеров (41) стана министер за одбрана во септември 2023 година, наследувајќи го Олекси Резников во услови на напори да се врати довербата во воениот сектор и да се зголеми борбената ефикасност.
Неговото назначување не остана незабележано: Умеров е кримски Татар, муслиман и еден од најистакнатите претставници на таа малцинска заедница која претрпе повеќекратни прогони, од сталинистички депортации до репресии под руска окупација по анексијата на Крим во 2014 година.
Изборот на Зеленски за Умеров тогаш нашироко беше протолкуван како политичка порака – не само до Москва, туку и до нејзините сојузници: Украина не се откажува од Крим и е подготвена тоа да го покаже преку кадровски одлуки на највисоко ниво. Би-Би-Си тогаш го опиша како личност „која ја разбира чувствителноста на територијалните и етничките прашања подобро од кој било друг во украинската влада“.
Пред да биде назначен за шеф на Министерството за одбрана, Умеров раководеше со Државниот фонд за имот, каде што се профилираше како борец против корупцијата. Но, тој се здоби со меѓународна репутација како преговарач во раните фази на војната, особено во размената на заробеници меѓу Украина и Русија. Тој беше член и на украинската делегација на преговорите со Русија во Белорусија и Турција во 2022 година, кои подоцна пропаднаа.
Zelensky se negó a recibir a la delegación rusa de bajo nivel enviada por Putin a Estambul encabezada por el consejero presidencial Vladimir Medinsky y designó a su ministro de defensa Rustem Umerov para transmitir una propuesta de tregua de 30 días pic.twitter.com/rwa7vdqRf2
— Nacho Montes de Oca (@nachomdeo) May 15, 2025
Умеров е познат како дискретен, оперативен и неекспониран преговарач, но и човек кој има директен пристап до државниот врв. Неговото потекло од градот Самарканд (денешен Узбекистан), каде во времето на Сталин беа депортирани многу кримски Татари, дополнително го позиционира симболично во борбата за територијалниот интегритет на Украина.
Ретко зборува за себе во интервјуа, но постојано нагласува дека неговата цел е да го врати Крим не само политички, туку и културно и идентитетски, да обезбеди безбедност за украинските муслимани и да ги врати скршените историски нишки на својот народ.
Неговото присуство на денешните преговори во Истанбул јасно покажува дека Украина не доаѓа во Турција за да капитулира, туку да покаже конструктивна волја и решителност.
Умеров, барем засега, е човекот за кој Зеленски верува дека може да го спроведе најтешкиот вид на разговор – оној во кој се обидува да се најде политичко решение во војната, без да се компромитира украинскиот суверенитет.