Абу Мохамед ал-Џолани е водач на Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС) и се најде во центарот на вниманието откако неговиот исламистички сојуз ја предводеше одлучувачката офанзива за соборување на сирискиот претседател Башар ал-Асад, ставајќи крај на петдецениското владеење на партијата Баас.
Вистинското име на Џолани е Ахмед ал Шара и има контроверзно минато. Неговата група, која потекнува од сирискиот огранок на Ал Каеда, е обвинета за екстремистички активности. Сепак, тој неодамна остави поумерена слика додека ја водеше борбата за соборување на Асад, пишува МСН.
HTS leader Jolani explains how his group was able to defeat Syrian government this time:
• “Revolution has transition from chaos to a state of order both in civil and institutional matters and military operations a like. “
• “Unification of internal opinions”
•… pic.twitter.com/kcGjsSwFGG— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) December 6, 2024
Утринава, кога бунтовниците влегоа во Дамаск, Џолани им нареди на борците да се држат подалеку од јавните институции за да го одржуваат редот.
На почетокот на оваа недела тој ја објави основната цел на кампањата – да се собори Асад. Тринаесет години по насилното задушување на продемократските протести од страна на Асад што ја поттикна граѓанската војна во Сирија, бунтовниците објавија дека Асад побегнал од земјата, прогласувајќи го Дамаск слободен.
Некогаш познат по тоа што работи од сенка, Џолани сега презеде јавна улога. За време на офанзивата, тој се појави во Алепо, вториот по големина град во Сирија, откако бунтовниците го зазедоа првпат за време на војната.
Тој престана да го носи традиционалниот турбан често поврзан со џихадистите и сега се одлучи за воени униформи, претставувајќи се себеси како попрактичен и поприлагодлив.
Тој, исто така, почна да потпишува изјави со неговото вистинско име, што некои го протолкуваа како обид да се поврзе со своите корени и да се дистанцира од неговото милитантно минато.
Роден е во 1982 година во богато семејство во областа Мазех во Дамаск. Патувањето на Џолани во џихадизмот, наводно, започнало по нападите на 11 септември 2001 година. Според Middle East Eye, тој бил инспириран од напаѓачите и почнал да присуствува на тајните проповеди во Дамаск. Подоцна се приклучи на Ал Каеда во Ирак и беше затворен пет години пред да се врати во Сирија во 2011 година за да го основа Ал Нусра фронт, сирискиот огранок на Ал Каеда.
Џолани ги прекина врските со Ал Каеда во 2016 година, верувајќи дека тоа ќе избегне одмазда од Западот. И покрај ова, западните влади сè уште ја класифицираат ХТС како терористичка организација. Џолани некои го сметаат за прагматичен, додека други го гледаат како опортунист. „Во 2014 година беше на врвот на својот радикализам. Оттогаш, тој ја омекна својата реторика“, вели Томас Пјер, експерт за политички ислам.
Под негово водство, ХТС ја консолидираше власта во провинцијата Идлиб, спојувајќи се со ривалските исламистички групи во 2017 година. Неговата организација формираше цивилна влада во регионот и често е обвинета за брутално потиснување на неистомислениците. ОН класифицираа некои дејства на ХТС како воени злосторства.
И покрај своето минато, Џолани се обиде да ги смири жителите на освоените области, вклучително и Алепо, во кое има значително христијанско малцинство. Обраќајќи им се на жителите, тој вети дека ништо лошо нема да им се случи под негова управа. Тој ги повика и своите борци да ја одржуваат безбедноста во освоените области.
„Мислам дека тоа е првенствено само добра политика“, рече Арон, соработник во тинк-тенкот Century International: „Колку помалку локална и меѓународна паника имате и колку повеќе Џолани изгледа како одговорен актер наместо токсичен џихадистички екстремист, толку полесно неговата работа ќе успее. Дали е тоа целосно искрено? Секако дека не. Но, сега е паметно да се каже и направи“.