Европскиот парламент вчера гласаше за забрана на продажба на нови автомобили и камионети со мотори со внатрешно согорување во Европската унија од 2035 година. Освен нишката резервирана за луксузни автомобили, бензинските или дизел мотори повеќе нема да бидат дозволени за продажба, па дури ни какви било хибридни, гасни (ЛПГ, ГНВ), агрогориво (етанол, агродизел) или синтетичко гориво. За тринаесет години, во Европа, за ќе може да се регистрираат само возила кои испуштаат нула CO2 за време на нивната употреба, всушност електрични или водородни автомобили, јави дописникот на МИА.
Ова гласање во Стразбур е всушност само една од фазите. За да се примени, новата регулатива ќе треба да помине низ Европскиот совет на министри за животна средина, на 28 јуни, кој ќе може да го измени текстот, а потоа преку „трилог“ во кој ќе бидат вклучени Европската комисија, европратениците и Советот. Овие преговори не треба да доведат до конечно решение до есен. Сепак, гласањето со голема симболика. Тоа го програмира крајот на огромната историја, онаа на моторот со внатрешно согорување, кој сто и педесет години ќе ја одбележи технологијата, индустријата, економијата, културата на западните земји, а потоа и на целиот свет.
„Беше тешко, но тоа е историско гласање“, потврдува Лусиен Матје, портпарол за Франција на бриселската невладина организација „Транспорт и животна средина“ (T&E). Ова целосно исфрлање на термичкиот мотор, во согласност со препораките на групата на меѓународни ексерти, е нашата единствена шанса да ги постигнеме нашите климатски цели. Тоа ни овозможува да ја намалиме зависноста од нафтата. Добро е за квалитетот на воздухот – запомнете дека загадувањето предизвикува 300.000 предвремени смртни случаи годишно во Европам вели таа. Единственото жалење на T&E: што европратениците не избраа да ја забрзаат транзицијата. Затоа, регулативата предвидува намалување на емисиите на CO2 од возилата (во споредба со 2021 година) за 15 отсто во 2025 година, потоа за 55 отсто за патничките автомобили (50 отсто за комбиња) во 2030 година и конечно за 100 отсто во 2035 година.
Тонот е спротивен на страната на производителите. „Тоа е одлука против пазарот, против иновациите и модерните технологии“, тврди Хилдегард Милер, претседател на моќната федерација на германските производители ВДА. Во Европа, во првиот квартал од 2022 година, продажбата на 100 отсто електрични автомобили сочинуваше 10 отсто од регистрациите. Во Франција, пазарниот удел на нула емисии се зголемува на 12 отсто во текот на првите пет месеци од 2022 година (во споредба со 7 отсто за истиот период од 2021 година), но емисиите на CO2 од новите возила стагнираат од август.
На страната на француската автомобилска индустрија, тонот е помалку офанзивен, но скептицизмот блеска. „Не правете грешка, ние не се противиме на овој развој, подвлекува Марк Мортуру, генерален делегат на Автомобилската платформа (PFA), која ги федерира компаниите во овој сектор.
-Нашите големи производители веќе инвестираат во транзицијата: во опсег на електрични возила, во гигантски фабрики за батерии. Јавните власти сè уште треба да се погрижат останатото да следи. Електричната енергија без јаглерод ќе биде потребна насекаде во Европа; стапката на инсталирање на нови станици за полнење ќе треба да се помножи со седум до 2030 година; ќе биде неопходно да се обезбеди снабдување со материјали потребни за производство на батерии, вели тој.
Реалноста е дека големите производители, поттикнати од берзанските инвеститори, речиси сите најавија дека нивните водечки брендови ќе бидат 100 отсто електрични во Европа до 2030 година: Рено, Пежо, Фиат, Фосваген, Опел, Волво, Цитроен, ДС…Renault, Peugeot, Fiat, Opel, Volkswagen, Volvo, Citroën, DS…
„Волво, Форд Европа и групацијата Фолксваген недвосмислено се залагаат за забраната“, објаснува Лусиен Матје.
Други, особено БМВ и Рено, немилосрдно лобираа против мерката. И претставниците на секторот велат дека се загрижени за локалното економско ткиво. Во Франција, од 780.000 вработени – 280.000 во индустријата, 500.000 во услугите – во автомобилскиот сектор, на 150.000, според PФA, им се заканува да бидат лишени од нивната работа поради електрификација, односно речиси 20 отсто од работните места.